عوارض درمان نشدن بیماریها و مشکلات دهان و دندان کودکان

دندان های سالم و درخشان، نه تنها نمادی از زیبایی است، بلکه نقش بسزایی در سلامت و کیفیت زندگی فرد دارد. دندان های کودکان، دندان های شیری یا دندان های اولیه هستند که در بین سنین 6 ماه تا 2 الی 3 سالگی کودکان شروع به رشد می کنند. این دندان ها برای کودکان بسیار مهم هستند؛ زیرا غذا را به دستگاه گوارش منتقل می کنند و کودکان را قادر می سازند تا صحبت کنند. در دوران کودکی، مراقبت از دندان ‌ها اهمیت ویژه‌ای پیدا می ‌کند. این دوره زمانی است که اساس سلامت دهان و دندان‌ها پایه گذاری می شوند. دندان‌ های سالم کودکان نه تنها نقش مهمی در بزرگسالی خصوصاً دوران جوانی دارند، بلکه در تأمین فرآیند های گوارشی، زبانی روان و البته ارتباطات اجتماعی مؤثر هستند. دندان‌های سالم و قوی، اساسی‌ترین نیازهای سلامتی کودکان هستند و مراقبت از این ابتدایی‌ترین ساختارها در دوران کودکی، می‌تواند به شکل قابل توجهی بر روی سلامت کلیه بدن تأثیر گذار باشد. به همین دلیل، نگهداری و مراقبت از دندان های کودک بسیار مهم است. باید در این دوران از شستشوی منظم و مناسب دندان، بازدیدهای دوره‌ای منظم از دندانپزشک و رعایت رژیم غذایی مناسب برای جلوگیری از پوسیدگی و بیماری های دندانی در کودکان بهره ببریم.

اهمیت رسیدگی به سلامت دهان و دندان کودکان

با مراقبت‌های مناسب از دندان، پوسیدگی دندان تقریباً به طور کامل قابل پیشگیری است و سلامت دهان و دندان می‌تواند تا پایان عمر باقی بماند. در ادامه برخی از دلایل اهمیت حفظ دندان‌های کودکان را بررسی می‌کنیم.

• غذا خوردن

دندان‌های شیری به کودک شما اجازه می‌دهند که غذای خود را بجود و عادات مناسب جویدن و بلع را در خود ایجاد کند. اگر درد دندان ناشی از حفره‌ها باعث شود تا کودک نتواند غذای خود را به درستی بجود، منجر به کمبودهای تغذیه ای در کودک می‌شود.

• صحبت کردن صحیح

وجود و قرارگیری مناسب دندان‌های شیری به شکل گیری تلفظ صحیح در حین گفتار کمک می‌کند. این به ویژه در سال‌های اولیه که کودک شما صحبت کردن را یاد می‌گیرد بسیار مهم است.

• تراز کردن دندان‌های بزرگسال

در شرایط عادی، دندان شیری در دهان کودک شما باقی می‌ماند تا زمانی که با یک دندان بزرگسال در حال رویش جایگزین شود. دندان‌های دائمی ‌زیر دندان‌های شیری رشد می‌کنند تا زمانی که برای شکستن لثه آماده شوند. دندان شیری به عنوان یک جای نگهدار عمل می‌کند و باعث صرفه جویی در فضا برای تراز مناسب دندان‌های بالغ می‌شود. از دست دادن دندان شیری به هر دلیلی از جمله حفره، ضربه یا وراثت باعث ایجاد فضای خالی می‌شود. این ممکن است منجر به جابجایی دندان‌های دیگر شود و باعث کج شدن دندان‌های بالغ شود.

• عزت نفس

کودکان از ظاهر خود آگاه هستند. دندان‌های کج، بوی بد دهان به دلیل باکتری‌های دهان یا دندان‌های زشت با حفره‌های بزرگ باعث کاهش اعتماد به نفس کودک می‌شود. این می‌تواند باعث شود که او از لبخند زدن یا حضور در عکس یا فعالیت‌های گروهی اجتناب کند. دندان‌های کج یا ناسالم می‌تواند بر کل شخصیت کودک شما تأثیر بگذارد.

• دندان‌های شیری سالم منجر به سلامت دندان‌های بزرگسالی می‌شود.

علت اصلی آسیب به دندان‌های شیری، باکتری‌های دهان در غذاها، نوشیدنی‌ها و تنقلات اسیدی است. این آسیب می‌تواند باعث درد و عفونت شود. مینا، سخت ترین ماده در بدن انسان، پوشش خارجی هر دندان را تشکیل می‌دهد. باکتری‌های موجود در این اسیدها مینای دندان را می‌خورند و منجر به ایجاد حفره می‌شوند.

• پوسیدگی دندان‌های شیری می‌تواند باعث حفره در دندان دائمی شود.

حفره‌های بزرگ و آبسه در دندان‌های شیری یک مشکل باکتریایی ایجاد می‌کند که روی رویش دندان‌های دائمی ‌تأثیر می‌گذارد. اگر دندان‌های شیری کودک شما سالم نگه داشته نشوند، دندان‌های دائمی ‌برای همیشه در معرض پوسیدگی و مشکلات دندانی قرار می‌گیرند.

بهترین زمان برای مراجعه به دندانپزشک کودکان

بهترین زمان مناسب برای اولین مراجعه به دندانپزشکی برای کودکان، شش ماه پس از رویش اولین دندان شیری یعنی در حدود یک سالگی می باشد.

پوسیدگی دندان کودک

چنانچه سطح خارجی دندان یعنی مینای دندان دچار تخریب و آسیب شود، در اصطلاح پوسیدگی دندان نامیده می‌شود. به عبارتی دیگر پوسیدگی زمانی رخ می‌دهد که باکتری‌ها بر روی دندان لایه مخرب و چسبانکی به نام پلاک را تشکیل دهند. به تدریج اگر مراقبت از دندان صورت نگیرد و به موقع به متخصص دندان مراجعه نشود، میکروب‌ها از مواد قندی تغذیه کرده و رشد می‌کنند. در نتیجه لایه‌های زیرین دندان را نیز تحت‌تأثیر قرار داده و سبب عفونت می‌شوند. در واقع پوسیدگی همان سوراخ و حفره‌هایی است که روی دندان به وجود می‌آید و اگر رسیدگی نشود این حفره‌ها عمیق‌تر شده و سبب از بین رفتن کل دندان می‌شود.

بروز مشکلات لثه در کودکان

بیماری‌های لثه یکی دیگر از شایع‌ترین بیماری‌های دهان و دندان در کودکان است. این بیماری به دلیل تجمع باکتری‌ها در لثه و ایجاد التهاب در این بخش بوجود می‌آید. عواملی مانند نبود بهداشت دهان و دندان، فرایند بلوغی، تغذیه نامناسب و وجود ترس و استرس می‌توانند به بروز بیماری‌های لثه در کودکان کمک کنند.

عفونت های دهان و دندان در کودکان

عفونت دندان مشکلی است که تقریباً همه افراد می‌توانند درگیر آن شوند و این مسئله نیز برای دندان شیری کودکان اتفاق می‌افتد. عفونت دندان در اطفال و یا دندان درد در کودکان به علت رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان است. این مسئله باعث ایجاد پوسیدگی دندان شده و به دنبال آن عدم درمان پوسیدگی دندان شیری باعث عفونت دندان کودک می‌شود. عفونت دندان باعث به وجود آمدن آبسه و توده چرکی می‌شود.

نامرتب شدن دندانهای کودک

وقتی دندان های پایین شیری کج می شوند، نشان دهنده این است که دندان های شیری پایین به صورت نامرتب یا نامنظم رویش می کنند. این می تواند ناشی از عواملی مانند ژنتیک، فضای محدود فک، از دست دادن زودهنگام دندان های شیری یا عادات دهانی مانند مکیدن انگشت شست یا استفاده طولانی مدت از پستانک باشد.

ایجاد بوی بد در دهان کودک

در حدود 85% کودکان دچار بوی بد دهان و دارای مشکلات خاص دهان و دندان هستند. بیماری لثه، پوسیدگی دندان، تشکیل تومور در دهان، خشکی دهان و تجمع باکتری‌ها بر روی زبان برخی دلایلی است که معمولاً باعث ایجاد بوی بد دهان می‌شوند. به این ترتیب استفاده از دهان‌شویه برای از بین بردن بوی بد دهان در هنگامی که کودک دچار مشکلات خاص دهان و دندان باشد، معمولاً فقط مشکل را مخفی کرده و آن را درمان نمی‌کند. به همین خاطر در صورتی که کودک شما به‌طور مزمن دچار بوی بد دهان است، لازم است با دندان‌پزشک برای تشخیص علت ایجاد مشکل ملاقات شود.

مشکل بلغ غذا و کاهش اشتهای کودکان

کودک به دلیل درد زیادی که در هنگام بلع، در دندان و لثه‌های خود احساس می‌کند، تمایل خود را برای صرف غذا از دست می‌دهد.

ایجاد مشکلات گوارشی در کودکان

باکتری های دندانی که خراب شده است، می‎تواند به وسیله مواد غذایی وارد معده و سپس وارد گردش خون شود و همین مسئله باعث معده درد و بروز بیماری‎های مختلف گوارشی می شود. دندان در جذب و هضم و همچنین جویدن مواد غذایی بسیار مؤثر است به طوری که اگر این عضو دچار مشکل شود، هضم غذا با مشکلات مختلفی روبه رو می شود.

اقدامات پیشگیرانه در مشکلات دهان و دندان کودکان

روش‌های مختلفی برای پیشگیری از بیماری‌های دهان و دندان در کودکان وجود دارد که در ادامه به برخی از آ‌نها اشاره می‌شود:

• تغذیه سالم

تغذیه مناسب و سالم می‌تواند در پیشگیری از بیماری‌های دهان و دندان کمک کند. مصرف غذاهایی با ارزش غذایی بالا، مانند میوه‌ها، سبزیجات، پروتئین‌های با کیفیت و محدودیت در مصرف غذاهای شیرین و نوشیدنی‌های گازدار می‌تواند در پیشگیری از بیماری‌های دهان و دندان موثر باشد.

• شستشوی دهان و دندان

شستشوی دهان و دندان منظم می‌تواند به دفع باکتری‌ها و تجمعات غیرمطلوب در دهان و دندان کمک کند. کودکان باید حداقل دو بار در روز به مدت دو دقیقه دهان و دندان خود را بشویند. این شامل استفاده از مسواک و خمیر دندان با فلوراید است.

• پیگیری مرتب بازدیدهای دندانپزشک

دندانپزشکان باید به طور دوره‌ای بازدید کودکان را برای ارزیابی وضعیت دهان و دندان و پیشگیری از بیماری‌های دهان و دندان توصیه کنند. این بازدیدها باید برای همه کودکان، حتی کودکانی که دارای دندان شیری هستند، انجام شود.

• فلوراید تراپی برای جلوگیری از پوسیدگی دندان کودک

از دیگر باید و نبایدهای دندان‌پزشکی کودکان‌ می‌توان به استفاده از فیشور سیلانت یا فلوراید تراپی برای جلوگیری از پوسیدگی دندان‌‌های کودک اشاره نمود. مسئله پیشگیری از پوسیدگی دندان کودک بسیار اهمیت دارد، درصورتی‌که کودکان دندان‌‌های شیری خود را زودتر از موعد از دست بدهند تأثیرات نامطلوبی بر تغذیه و رشد کودک خواهد داشت. همچنین موجب نامنظمی و به هم ریختگی دندان‌‌های دائمی کودک در آینده نیز‌ خواهد شد.

• جلوگیری از مکیدن پستانک و انگشت شست توسط کودک در طولانی مدت

بعضی از عادت‌‌های ساده و اشتباهی مثل مکیدن پستانک یا انگشت شست می‌تواند به سلامت دهان و دندان کودک لطمه وارد کند. مکیدن بخشی از پروسه رشد کودکان محسوب‌ می‌شود و در ماه های اولیه زندگی، کودک با مکیدن آرام‌ می‌شود بدون آنکه آسیبی به دهانش وارد شود؛ اما درصورتی‌که پس از رشد دندان‌‌های شیری کودک مکیدن همچنان ادامه داشته باشد‌ می‌تواند تأثیرات منفی به روی شکل و جهت رویش دندان‌‌های کودک داشته باشد. علاوه بر این هنگامی که دندان دائمی کودک در حال رشد است نیز مکیدن انگشت شست موجب آسیب دیدن به دندان او‌ می‌شود. ازاین‌رو باید سعی کنید که به کودک کمک کنید تا این عادات نادرست را ترک کند.

• فاصله بین دندان های کودکان و روش های درمان
  تاریخ انتشار : 1403-04-29تاریخ بروز رسانی : 1403-08-20


• مشکلات دندان های نهفته در کودکان و نوجوانان
  تاریخ انتشار : 1403-06-27تاریخ بروز رسانی : 1403-08-20


• آیا عارضه دندان کوسه ای در کودکان قابل درمان است؟
  تاریخ انتشار : 1402-11-30تاریخ بروز رسانی : 1403-08-20


• بریج یا پل دندان کودکان چیست و چگونه انجام می شود؟
  تاریخ انتشار : 1402-12-11تاریخ بروز رسانی : 1403-08-20


• فقدان مادرزادی دندان در کودکان (هیپودنشیا) علل، تشخیص و درمان
  تاریخ انتشار : 1402-11-22تاریخ بروز رسانی : 1403-08-20