آیا عارضه دندان کوسه ای در کودکان قابل درمان است؟

افتادن دندان‌های شیری یک روند طبیعی رشد دندان در کودکان است. یکی از متداولترین مشکلات مربوط به فرایند جایگزینی دندان‌های شیری با دندان‌های دائمی، وضعیتی به نام دندان کوسه ای است. در سن 6 4 سالگی جوانه دندان دائمی در زیر دندان های شیری رویش پیدا می کند و با رویش دندان دائمی، دندان های شیری لق شده و می افتند. حال اگر این جوانه در زیر دندان شیری نباشد باعث دو ردیفی شدن دندان ها می شود که به آن دندان کوسه ای می گویند. اساس پژوهش ها ثابت شده است که ایجاد عارضه دندان کوسه ای یک حالت بسیار شایع در کودکان است. یعنی 10 درصد از کودکان ممکن است این مسئله را تجربه کنند. خوشبختانه در بیشتر موارد مشکل رشد دندان های دائمی در پشت دندان های شیری به شکل طبیعی حل می شود؛ اما در برخی موارد افراد خوش شانس نیستند که این مشکل به شکل طبیعی برای آنها رفع شود. در اینجا مراجعه به دندانپزشکی کودکان الزامی است.

دندان کوسه ای کودکان چیست؟

دندان کوسه ای اصطلاحی است که برای توصیف شرایطی استفاده می‌شود که در آن دندان‌های دائمی کودک شروع به رشد و بیرون زدن از لثه کرده ‌اند، در حالی که هنوز دندان‌های شیری نیفتاده اند، بنابراین هنگامی که دندان شیری هنوز در جایگاه خود در لثه قرار دارد، دندان دائمی زیر آن شروع به بیرون زدن می کند. این وضعیت باعث می‌شود کودک هم زمان دو ردیف دندان در یک قوس دندانی داشته باشد. به این علت به این وضعیت دندان کوسه ای گفته می‌شود که کوسه‌ ها نیز دو ردیف دندان در هر قوس دندانی دارند. اگر چه دندان کوسه ای در دندان‌های جلویی فک پایین شایع‌تر است؛ اما ممکن است در دندان‌های جلویی فک بالا و یا دندانهای آسیاب بزرگ نیز اتفاق بیفتد.

علت رویش دندان کوسه ای

برای رشد دندان دائمی پشت دندان شیری دلایل زیادی وجود دارد. برخی دندان پزشکان اعتقاد دارند که این اتفاق زمانی رخ می دهد که ریشه های دندان شیری به صورت معمول حل نشود و دندان های دائمی جای دیگری برای رشد نخواهد داشت مگر در جایی که دارای کمترین مقاومت باشد. عده ای دیگر از پزشکان اعتقاد دارند که دندان های دائمی به دلیل شلوغی بیش از حد دندان ها در فک پایین رشد خواهند کرد. یکی از دلایل دیگر رشد دندان دائمی در پشت دندان شیری می تواند انحراف ساده از حالت نرمال باشد.

معاینه و تشخیص دندان کوسه ای در کودکان

تشخیص دندان کوسه‌ای توسط دندانپزشکان متخصص کودک با استفاده از بررسی کامل تاریخچه بیماری، بررسی جسمی دهان، شرح تشخیصی رادیوگرافی و سایر روش‌های تصویربرداری امکان‌پذیر است.

چگونگی رویش دندان کوسه ای کودکان

از حدود چهار یا 5 ‌سالگی دندان‌های شیری کودکان شروع به جایگزینی با دندان‌های دائمی می‌کنند و این فرآیند تا چندین سال ادامه پیدا می‌کند. این اتفاق معمولاً به صورت تدریجی و به نوبت اتفاق می‌افتد به این صورت که ابتدا دندان‌های شیری افتاده و سپس دندان‌های دائمی شروع به رویش و بیرون زدن از لثه می‌کنند.گاهی اوقات این فرایند به این صورت انجام نمی‌شود. یکی از عوارض نیفتادن دندان‌های شیری این است که دندان‌های دائمی در پشت دندان‌های شیری رویش پیدا می کند و عارضه دندان کوسه‌ای ایجاد خواهد شد.

آیا دندان کوسه ای باید کشیده شود؟

دندانپزشک مقداری از مینای دندان های مجاور را حذف می کند تا برای رشد دندان های دائمی جا باز شود. اگر دندان شیری هنوز لق نشده و دندان دائمی جانشین آن شروع به رویش کرده است، در این زمان به بیمار توصیه می شود دندان شیری کشیده شود.

عوارض درمان نشدن دندان کوسه ای کودکان

دو ردیفه شدن دندان‌ها به دلیل اینکه دندانی اضافه در دهان کودک وجود دارد ممکن است مشکلات زیادی برای او به وجود آورد. برخی از مشکلات متداول مرتبط با دندان کوسه‌ای عبارتند از:

• ظاهر غیرطبیعی: دندان‌های دائمی کوسه‌ای ممکن است ظاهر غیرطبیعی و نامنظمی داشته باشند که می‌تواند تأثیری بر ظاهر و اعتماد به نفس فرد داشته باشد.
• تأثیر متقابل دندان‌ها بر هم: دندان‌های موقتی و دندان‌های دائمی که به صورت کوسه‌ای یعنی دو ردیفه در کنار هم وجود دارند بر هم تأثیر می‌گذارند. این تأثیر باعث ایجاد عدم فضای کافی برای رشد دندان‌های دائمی و ایجاد مشکلات موقتی و دائمی در ترتیب و طرح بندی دندان‌های اصلی می‌شود.
• مشکلات گوارشی و تلفظی: در برخی موارد، دندان کوسه‌ای ممکن است باعث مشکلات در هضم غذا و همچنین اشکال در تلفظ صحیح بعضی از کلمات شود.
• ایجاد بیماری‌های لثه: دندان کوسه‌ای ممکن است باعث مشکلات لثه مانند: عفونت و التهاب شود.

روش های درمان دندان کوسه ای کودکان

زمانی که کودک در قسمت فک پایین خود به این مشکل دچار شده باشد و دندانپزشک با معاینه دندان های شیری متوجه شود که دندان های شیری لق شده اند درمان خاصی را انجام نمی دهد. در این مواقع حدود 2 تا 3 هفته به بیمار زمان می دهند تا دندان های لق شده به شکل طبیعی بیفتند و کودک تجربه ناخوشایند کشیدن دندان را نداشته باشد. در صورتی که دندان های شیری در این بازه زمانی نیفتادند لازم است که بیمار برای کشیدن دندان های شیری به مطب دندانپزشکی مراجعه کند.

دندانپزشک در این موقعیت با کشیدن و حذف کردن دندان شیری مشکل را حل می کند. در صورتی که دندانپزشکان اقدام به کشیدن دندان های شیری کنند؛ اما همچنان شرایط فک به گونه ای باشد که فضای کافی برای رشد طبیعی دندان های دائمی وجود نداشته باشد و شرایط فعلی دندان های دائمی یعنی حالت قرار گیری آنها به عنوان موقعیت نهایی به نظر برسد. دندانپزشک برای اصلاح شرایط از یک روش درمانی به نام دیسکینگ استفاده می کند، تا بتواند فضای لازم را برای رشد دندان های دائمی به وجود بیاورد.

در این شیوه درمانی دندانپزشک مقداری از مینای دندان های مجاور بیمار را تراش می دهد تا جای کافی برای رشد دندان ها وجود داشته باشد. چنانچه که دندان شیری هنوز لق نشده باشد و دندان های دائمی شروع به رشد کرده باشند. در این موقعیت توصیه می شود که بیمار دندان های شیری را به سرعت بکشد. در بیشتر موارد پس از این که دندان های شیری حذف شدند بر اثر فشارهای زبان دندان های دائمی زبان دندان ها به جای اصلی خود باز می گردند.

• مراقبتهای دندانی در کودکان مبتلا به اوتیسم و نیازهای خاص
  تاریخ انتشار : 1403-07-10تاریخ بروز رسانی : 1403-08-20


• مشکلات و بیماریهای شایع دهان و دندان در کودکان
  تاریخ انتشار : 1403-02-02تاریخ بروز رسانی : 1403-08-20


• دندان لق در کودکان چه عوارضی میتواند داشته باشد؟
  تاریخ انتشار : 1403-07-25تاریخ بروز رسانی : 1403-08-20


• فاصله بین دندان های کودکان و روش های درمان
  تاریخ انتشار : 1403-04-29تاریخ بروز رسانی : 1403-08-20


• فقدان مادرزادی دندان در کودکان (هیپودنشیا) علل، تشخیص و درمان
  تاریخ انتشار : 1402-11-22تاریخ بروز رسانی : 1403-08-20