رابطه مکیدن انگشت و رویش دندان در کودکان

مکیدن انگشت، یک واکنش طبیعی در کودکان است و بسیاری از کودکان در اوایل کودکی تمایل به مکیدن انگشت شست، انگشتان دیگر، پستانک و یا اشیاء دیگر دارند. دلایل مکیدن انگشت به طور خلاصه می تواند شامل نیاز کودک به آرامش، اضطراب، خستگی، کنترل عواطف و یا عادت باشد. علاوه بر این، عواملی مانند درد دندان، ناهنجاری‌های فک و دهان، ناهمترازی فک و دندان‌ها و … نیز می‌توانند زمینه ساز این مشکل شوند. عادت مکیدن انگشت اگر پس از بیرون زدن دندانهای دائمی همچنان وجود داشته باشد، ممکن است موجب بروز مشکلاتی در رشد مناسب و جایگاه درست دندانها شود. اگر این رفتار به میزانی است که بر روی رفتار روزمره کودک تأثیر منفی دارد یا به طور مداوم ادامه دارد، بهتر است متناسب با ریشه مشکل، با متخصص روانشناسی یا در صورت نیاز دندانپزشک مشورت کنید تا بهترین راهکارها را برای کمک به کودک پیدا کنید.

آیا مکیدن انگشت نشانه رویش دندان در کودکان است؟

برخی مشکلات جسمی همچون درد لثه، مشکل در رویش دندان‌ها و… ممکن است باعث شود که کودک به مکیدن روی آورد.

دلایل مکیدن انگشت توسط کودکان

مشکل مکیدن انگشت در سنین مختلفی از بدو تولد تا کودکی مشاهده می‌شود. این عمل می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد که در هر سن با سنین دیگر متفاوت است. در ادامه به بررسی علت مکیدن انگشت در سنین مختلف می‌پردازیم.

علت انگشت خوردن نوزاد چهار ماهه

انگشت خوردن نوزاد چهار ماهه معمولاً ناشی از نیاز طبیعی نوزاد به آرامش است. در این سن، نوزادان هنوز در حال کشف و بررسی دستان و اندام‌هایشان هستند و انگشت خوردن یک عادت طبیعی است که به صورت ناخودآگاه انجام می‌شود. علاوه بر این، علل دیگری نیز می‌توانند علت انگشت خوردن نوزاد چهار ماهه باشند. از جمله:

• نیاز به آرامش: نوزادان ممکن است در مواقع عصبانیت، خستگی یا ناراحتی انگشت خود را بخورند تا آرام شوند.
• کشف بدن خود: نوزادان در این سن در حال کشف دستان و اندام‌هایشان هستند و کشف بدن و دست‌ها نیز می‌تواند علت دست خوردن نوزاد باشد.
• مراحل رشد دندان: در چهار ماهگی، علایم اولیه رشد دندان‌ها ظاهر می‌شوند و تسکین خارش لثه‌ها می‌تواند دلیل مشت خوردن نوزاد باشد.

علت انگشت خوردن کودک سه ساله

اگرچه در نوزاد این امر طبیعی است؛ اما در سنین بالاتر، این عادت باید به تدریج فراموش شود. ممکن است یک یا چند مورد از موارد زیر علت انگشت خوردن کودک سه ساله باشد:

• رفع استرس: کودکان ممکن است در مواقع تنفس نامناسب، عصبانیت، استرس یا اضطراب از انگشت خوردن استفاده کنند تا خود را آرام کنند.
• عادت: انگشت خوردن ممکن است بدون علت خاصی از سنین نوزادی شروع شود و به مرور زمان به یک عادت تبدیل شود.
• تقلید از سایرین: کودکان ممکن است رفتار انگشت خوردن را از دیگران (مانند همسالان خود) تقلید کنند.
• ناهنجاری‌های دندانی یا فکی: ناهنجاری‌هایی مانند مشکلات قوس دندانی، به هم ریختگی دندان‌‌ها، مشکلات فک و … می‌توانند علت انگشت خوردن کودک سه ساله باشد.

علت انگشت خوردن کودک پنج ساله

مکیدن انگشت در کودکان 5 ساله نیز مشاهده می‌شود و معمولاً به عنوان یک ناهنجاری رفتاری شناخته می‌شود. علت انگشت خوردن کودک پنج ساله می‌تواند یکی از موارد زیر باشد:

• نیاز به امنیت و راحتی: کودکان در این سن به دنبال احساس امنیت و راحتی هستند و انگشت خوردن کودک پنج ساله می‌تواند یک واکنش طبیعی باشد.
• عادت: در برخی از کودکان 5 ساله مشکل خوردن دست، یک عادت است که از سنین قبل وجود داشته و همچنان ترک نشده است.
• عوامل محیطی: عوامل محیطی مانند استرس‌های خانوادگی، تغییرات زندگی، رویدادهای مهم مانند تغییر محل زندگی، مدرسه جدید و موارد مشابه می‌توانند سبب انگشت خوردن کودکان پنج ساله باشند.
• مشکلات دندان و دهان: مشکلاتی مانند دندان درد، ناهنجاری‌های فک و دهان و … نیز می‌تواند سبب بروز این مشکل شوند.

علت انگشت خوردن کودک هفت ساله

مشکل مکیدن انگشت ممکن است تا هفت سالگی نیز ادامه پیدا کند؛ اما این مشکل در کودکان هفت ساله برای والدین نگرانی‌هایی را درباره رفتار کودک به دنبال دارد. در ادامه علت انگشت خوردن کودک هفت ساله را بررسی می‌کنیم:

• عدم توانایی در مقابله با احساسات: برخی از کودکان هفت ساله در مواجهه با احساسات ناخوشایند مانند خشم، ناراحتی یا نگرانی، به انگشت خوردن روی می‌آورند. این کودکان با خوردن انگشتان خود در این سنین حس بهتری پیدا می‌کنند.
• عادت‌های نادرست: برخی از کودکان هفت ساله به دلیل عادت‌های ناصحیح در استفاده از دست‌ها، به انگشت خوردن روی می‌آورند، مثلاً اگر کودک به طور مداوم انگشتان خود را در دهان قرار دهد، ممکن است برای او تبدیل به یک عادت شود.
• مشکلات دهان و دندان: اگر کودک از مشکلاتی مانند دندان درد، اوربایت دندان و … رنج ببرد، ممکن است برای تسکین درد دست خود را در دهان فرو ببرد.

آیا مکیدن انگشت توسط کودک ضرر دارد؟

از نوزادی تا 2 سالگی این موضوع طبیعی است و جای هیچ نگرانی وجود ندارد؛ اما چنان چه از دو سالگی به بعد همچنان ادامه یابد می تواند عوارضی به همراه داشته باشد. از مهم ترین عوارض مکیدن انگشت آسیب رسانی به سلامت دندان ها است .میزان عوارض مکیدن انگشت در کودکان می تواند بسته به شدت آن و تعداد تکرار آن در شبانه روز متفاوت باشد. از عوارض دیگر مکیدن انگشت در کودکان می توان به موارد زیر اشاره کرد :

1. تغییر شکل استخوان های فک صورت
2. نازک شدن دندان
3. ایجاد عفونت در اطراف ناخن ها و بیماری های عفونی
4. کج درآمدن دندان ها
5. تأثیر روی رشد کام (سقف دهان)
6. اختلالات گفتاری مثل لکنت زبان و مشکلات تلفظی
7. منحرف شدن انگشت
8. باز ماندن دهان و فاصله افتادن میان فک بالا و پایین
9. پینه بستن انگشت
10. نادرست قرار گرفتن زبان
11. باقی ماندن بلع نوزادی در افراد
12. افتادگی لوزه و در نتیجه خرخر کردن
13. بیرون زدن فک بالا (دندان های فوقانی به سمت بیرون و دندان های پایین به سمت داخل رشد می کنند).
14. جلو آمدن دندان ها
15. کشیده شدن دندان های ردیف بالا به سمت بیرون
16. کج شدن دندان های ردیف پایین به سمت داخل

اثرات مکیدن انگشت روی دندان کودکان

به دلیل نرم و انعطاف پذیر بودن استخوان فک کودکان، مکیدن انگشت می‌تواند باعث تغییر شکل استخوان فک شود. در ادامه‌ی آن، قوس دندانی نیز تغییر شکل می‌دهد و این مسئله باعث نامنظم شدن دندان‌ها می‌شود. دندان‌های بالا رو به جلو و دندان‌های پایین رو به داخل منحرف می‌شوند و کودک دچار مال‌اکلوژن می‌شود. نامرتب بودن دندان‌ها باعث سخت شدن حرکت زبان و در نتیجه باعث تضعیف تکلم و حرف‌زدن می‌شود. با ضعیف شدن زبان، کودک نمی‌تواند به راحتی غذا بخورد و این باعث سوء تغذیه می‌شود.

آیا پستانک جایگزین مناسبی برای ترک مکیدن انگشت کودک است؟

تحقیقات نشان داده است که ترک نمودن عادت مکیدن انگشت برای کودک بسیار مشکل می باشد. پستانک می تواند به عنوان یک حواس پرتی لازم در زمان لازم استفاده شود.

روش های ترک مکیدن انگشت توسط کودک

مکیدن انگشت شست عمل شایعی است که بسیاری از کودکان آن را انجام می دهند و تا قبل از 5 سالگی چندان جای نگرانی ندارد. با این وجود لازم است برای جلوگیری از تبدیل این عمل به عادت و ادامه یافتن آن برای طولانی مدت، حتی الامکان کودک را از انجام این کار منع کنیم. برخی از روش هایی که می توان با استفاده از آنها کودکان را از مکیدن انگشت بعد از 5 سالگی ترک داد:

• ممنوع کردن مکیدن انگشت در برخی شرایط خاص، مثلاً هنگام استراحت کردن نباید انگشت خود را بمکد. این موضوع به مرور برای کودک محدودیت ایجاد کرده و برای ترک عادت آماده خواهد کرد.
• شناسایی موقعیت هایی که کودک را به مکیدن انگشت وا می دارد و به حداقل رسانیدن آنها.
• در صورت مضطرب بودن کودک او را در آغوش بکشید و اجازه ندهید در موقعیت های تنش زا انگشت خود را بمکد.
• برای ترک دادن کودک خود به او پاداش بدهید.
• از دستکش هایی که انگشت شست را می پوشانند استفاده کنید.
• از رفتار درمانگر کمک بگیرید.
• از محافظ شست تجویز شده توسط دندانپزشک استفاده کنید.
• در صورت صلاحدید دندانپزشک از دستگاه عادت شکن استفاده کنید. دستگاه عادت شکن وسیله ای است که روی دندان های بالایی نصب شده و کودک نمی تواند انگشتان خود را با وجود آن بمکد.

• اهمیت معاینات دوره ای و چکاپ در دندانپزشکی کودکان
  تاریخ انتشار : 1402-10-16تاریخ بروز رسانی : 1403-08-20


• برای چه کودکانی می توان از بیحسی در دندانپزشکی استفاده کرد؟
  تاریخ انتشار : 1402-06-26تاریخ بروز رسانی : 1403-08-20


• راهنمای کامل آموزش و شروع مسواک زدن در کودکان
  تاریخ انتشار : 1403-01-19تاریخ بروز رسانی : 1403-08-20


• همه چیز درباره دندان شماره 6 یا اولین دندان دائمی
  تاریخ انتشار : 1402-10-30تاریخ بروز رسانی : 1403-08-20


• بی اشتهایی کودکان هنگام دندان در آوردن علائم و درمان آن
  تاریخ انتشار : 1402-12-15تاریخ بروز رسانی : 1403-08-22