علت التهاب، قرمزی و تورم لثه در کودکان (ژینژیویت)

سلامت لثه کودکان برای ثبات و پایداری دندان آنها از اهمیت بسیار بالایی برخوردار بوده و برای جلوگیری از ایجاد هر گونه تورم و عفونتی در لثه ها باید بهداشت دهان و دندان کودکان به درستی رعایت شود، در غیر این صورت ذرات غذا و باکتری ها بر روی سطح دندان باقی مانده و با گذشت زمان پلاک هایی را تشکلی خواهند داد. این پلاک ها منجر به ایجاد جرم بر روی دندان ها شده و در نهایت باعث تورم و عفونت لثه ها می شوند. لثه های سالم کودکان به طور معمول بافت صورتی رنگ، سفت و فیبری داشته و در صورتی که متورم شوند حجیم و به رنگ قرمز تیره مشاهده خواهند شد. در صورتی که کودک دچار التهاب و تورم لثه شود باید برای درمان آن اقدام کرد؛ چراکه در صورت سهل انگاری ممکن است این بیماری منجر به از دست رفتن دندان کودک شود. هرچند بیماری لثه شدید در کودکان زیاد رایج نیست؛ اما بیماری لثه و التهاب ملایم لثه یا ژنژیویت در کودکان به وفور مشاهده می‌شود. این نوع بیماری لثه در کودکان از سال‌های اولیه کودکی شروع می‌شود و در اوایل دوره نوجوانی شدت پیدا می‌کند. برای تشخیص و درمان به‌موقع بیماری‌های پریودنتال باید معاینات دوره‌ای را به‌صورت منظم نزد دندانپزشک کودکان انجام دهید تا پیش از اینکه بیماری لثه کودک‌ پیشرفت کند و دردسرساز شود، علائم شناسایی و روند درمان آغاز گردد.

دلایل ایجاد التهاب لثه در کودکان

• رویش دندان

زمان دقیق برای رویش دندان ها مشخص نیست؛ اما این محدوده زمانی تقریبا در اکثریت یکسان است. اغلب رویش دندان نوزادان از سن 6 ماهگی شروع می‌شود و تا پایان 30 ماهگی حدود 20 دندان در می‌آورند. زمانی که دندان از لثه سر به بیرون زده و رویش تقریبی ایجاد می‌شود، در ناحیه لثه مقداری التهاب ایجاد می‌شود که ممکن است تا چندین روز باقی بماند و بعد به تدریج از بین برود. لازم است در این زمان حتماً برای معاینه لثه و دندان ها به دندانپزشک اطفال مراجعه نمایید.

• تروما

همانطور که می‌دانید تروما ضربه ای ناگهانی است که اغلب در اثر زمین خوردن برای نوزادان ایجاد می‌شود و ممکن است نتیجه آسیب شدید به دندان ها و تورمات شدید و طولانی مدت در لثه ها ایجاد کند.

• التهاب لثه اولیه هرپسی

این نوع التهابات اغلب به دلیل عفونت ویروسی در کودکان ایجاد می‌شود. این نوع عفونت های ویروسی کودکان زیر 6 سال را درگیر می‌کند و حتی این مورد در نوزادان نیز مشاهده شده است. اگر میزان التهاب در لثه بر اثر این بیماری شدت یابد، خونریزی و تب نیز در ادامه ایجاد می‌شود.

سایر دلایل پیدایش التهاب لثه اطفال:

• انباشته شدن و یا باقی ماندن غذا بین شکاف و بافت های لثه ای به دلیل عدم تمیزی و مسواک زدن دندان ها
• انحراف و کج شدن دندان کودک، منجر به انباشت غذا و تشکیل سینوس های دهانی می شود
• مبتلا شدن کودک به بیماری دیابت و عدم آگاهی مادر از بیماری کودک.
• مبتلا شدن کودک به اسکوربوت به دلیل کمبود ویتامین C که منجر به ایجاد قرمزی، تورم لثه ها و گسترش عفونت های سینوس ها و بوی بد دهانی می شود.

علائم تورم و التهاب لثه در کودکان

• قرمز بودن لثه ها
• متورم شدن لثه ها
• بوی بد دهان کودک که با مسواک زدن برطرف نخواهد شد.
• تحلیل رفتن لثه
• خونریزی لثه در هنگام مسواک زدن و نخ دندان کشیدن
• لق شدن دندان ها
• وجود چرک بین لثه و دندان
• حساس شدن لثه ها نسبت به تماس

انواع التهاب لثه در کودکان

التهاب خفیف لثه (ژنژیویت) مزمن یک بیماری شایع در کودکان است. این بیماری معمولاً باعث متورم شدن بافت لثه، قرمز شدن رنگ آن و خون افتادن سریع لثه می‌شود. بیماری بیماری التهاب شدید لثه (پریودنتیت) را می‌توان با مسواک زدن و کشیدن نخ دندان به طور مرتب و رعایت دقیق اقدامات مراقبتی، هم پیشگیری و هم درمان نمود؛ اما اگر درمان ورم لثه به موقع صورت نپذیرد می‌تواند به اشکال پیشرفته‌تر و مخرب‌تری از بیماری‌های پریودنتال تبدیل شود.

بیماری التهاب شدید لثه (پریودنتیت) مهاجم می‌تواند افراد جوانی که مشکل سلامتی داشته باشند را درگیر نماید. بیماری التهاب شدید لثه (پریودنتیت) مهاجم موضعی بیشتر در نوجوانان و جوانان دیده می‌شود و اصولاً دندان‌های آسیاب اول و دندان‌های نیش را درگیر می‌کند. از علائم شاخص این بیماری، آسیب‌دیدگی شدید استخوان فکی می‌باشد. یکی دیگر از علائم عجیب این بیماری آن است که پلاک و جرم خیلی کمی بر روی دندان‌های بیمار وجود دارد.

التهاب شدید لثه (پریودنتیت) مهاجم عمومی ممکن است در نزدیکی زمان بلوغ بروز پیدا کند و تمامی قسمت‌های دهان را درگیر نماید. این عارضه با التهاب شدید لثه‌ها و تجمع پلاک و جرم زیاد بر روی دندان‌ها همراه است. در نهایت می‌تواند باعث لق شدن و افتادن دندان‌ها شود.

تشخیص ایجاد التهاب لثه در کودکان

بیماری‌های پریودنتال معمولاً بر اساس سوابق پزشکی بیمار و نتایج معاینات فیزیکی کودک تشخیص داده می‌شود. در جریان معاینه فیزیکی، پزشک لثه‌های کودک و فضای بین دندان و لثه را از نظر وجود علائم بیماری‌های پریودنتال بررسی می‌کند. تصویربرداری اشعه ایکس (یک آزمایش تشخیصی که در آن از پرتوهای نامرئی انرژی الکترومغناطیسی برای تولید عکس‌هایی از بافت‌های داخلی، استخوان‌ها و اندام‌های بدن استفاده می‌شود) از دندان‌ها می‌تواند به تشخیص و درمان بیماری‌های پریودنتال کمک کند.

درمان ژینژیویت (التهاب لثه) در کودکان

درمان این بیماری در مراحل اولیه آسان است و وابسته به عواملی نظیر سن، علائم بیماری و شدت آن می‌تواند فرآیند درمان متفاوتی داشته باشد. پزشک در ابتدا با از بین بردن پلاک و جرم اطراف لثه دندان‌های کودک را تمیز کرده و درمان التهاب لثه را آغاز می‌کند؛ ولی در ادامه ممکن است تشخیص به ادامه‌ی درمان بدهد و به کار بیشتری نیاز باشد. در کنار روند درمانی مهم است دندانپزشک نحوه‌ی صحیح مسواک زدن و استفاده‌ی درست از نخ دندان را به کودک آموزش بدهد.

با پیشرفت بیماری شیوه‌ی درمان وارد مرحله‌ی تازه‌ای می‌شود. دندانپزشک پس از خارج کردن پلاک و جرمگیری اقدام به خارج کردن جرم زیر لثه و عفونت می‌کند که این کار موجب ترمیم سطوح آسیب دیده در ریشه‌ی دندان می‌شود. گاهی ممکن است ماجرا به همین جا هم ختم نشود و دندانپزشک در کنار این درمان مصرف آنتی بیوتیک و عمل جراحی را هم ضروری بداند.

وقتی پروسه‌ی درمان به جراحی کشیده می‌شود به عمل‌هایی با هدف کاهش سایز پلاک‌های تشکیل شده در زیر خط لثه، بازسازی استخوان و بافت آسیب‌دیده، برداشته شدن بخشی از بافت لثه برای نمایش بیشتر دندان‌ها، پیوند زدن بافت نرم برای پوشش‌دهی استخوان‌های نمایان شده و ممانعت از افتادن دندان اشاره می‌شود.

پیشگیری از تورم و قرمزی لثه

1. برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری همچون بسیاری دیگر از بیماری‌های دهان و دندان توجه داشتن به بهداشت است. به طور معمول مراقب اولیه‌ی کودک، والدین و در مواردی پرستار کودک نقش مؤثری در آموزش نحوه‌ی صحیح مسواک زدن کودک و اهمیت استفاده از نخ دندان به شیوه‌ی درست دارند.
2. مهم است به کودکتان بیاموزید روزی 2 بار و هر بار به مدت 2 دقیقه مسواک بزند و برای تکمیل نظافت یک بار هم از نخ دندان در روز استفاده کند.
3. کودکان تا رسیدن به سن 6 سالگی برای مسواک زدن و نخ دندان کشیدن به کمک شما نیاز دارند، کنارشان باشید تا رفته‌رفته به اهمیت این روتین در همان سال‌های آغازین زندگی واقف شوند.
4. مهم است بعد از هر وعده‌ی غذایی شیرین یا حاوی نشاسته از مسواک استفاده شود تا مانع از ایجاد پلاک در لثه و دندان شود.
5. کودکان از 18 ماهگی تا 6 سالگی باید از مسواک‌های با فرچه‌ی نرم و خمیردندان‌هایی با فلوراید کم استفاده کنند.
6. هر 3 ماه یک بار مسواک کودک را عوض کنید.
7. استفاده از دهان‌شویه‌ی ضد میکروبی و آب نمک موجب کاهش التهاب در لثه می‌شود.
8. از زمانی که کودک شروع به درآوردن دندان هایش می‌کند مراجعه به داندانپزشکی آغاز می‌شود. با مراجعه‌های منظم جهت چکاب دندان‌های کودک خود، می‎توانید ریسک ابتلا به بیماری را تا حد زیادی کاهش دهید.

• روشهای درمان بیماری ها و مشکلات لثه کودکان
  تاریخ انتشار : 1402-09-18تاریخ بروز رسانی : 1403-08-20


• تحلیل یا پسروی لثه در اطفال؛ علت و علائم، تشخیص و درمان
  تاریخ انتشار : 1402-09-15تاریخ بروز رسانی : 1403-08-20


• آبسه و عفونت دندان و لثه در کودک
  تاریخ انتشار : 1402-05-31تاریخ بروز رسانی : 1403-08-20