زخم دهان ناشی از بی حسی دندانپزشکی؛ علل، علائم و درمان

زخم دهان بعد از بی‌ حسی دندانپزشکی یکی از مشکلات شایعی است که برخی بیماران پس از درمان‌های دندانی با آن مواجه می‌شوند. این زخم‌ها معمولاً به دلیل گاز گرفتن ناخواسته لب یا گونه در حین بی‌حسی و نداشتن حس در ناحیه دهان ایجاد می‌شوند. شدت زخم می‌تواند از التهاب خفیف تا آسیب‌ دیدگی جدی بافت نرم متغیر باشد. آگاهی از علل، علائم و روش‌های پیشگیری و درمان این مشکل می‌تواند به کاهش ناراحتی و تسریع روند بهبود کمک کند. در این مقاله به بررسی جامع دلایل، روش‌های مراقبت و درمان زخم دهان بعد از بی‌حسی دندان می‌پردازیم.

علل ایجاد زخم دهان پس از بی‌حسی

مهم‌ترین علل ایجاد انواع زخم روی زبان و دهان پس از بی‌حسی دندانپزشکی به شرح زیر است:

• خشکی دهان پس از درمان: کاهش ترشح بزاق حین بی‌حسی می‌تواند موجب خشکی و ترک‌خوردگی مخاط دهان شود.
• اصطکاک با وسایل دندانپزشکی: تماس طولانی‌مدت ابزارها یا آینه‌های دندانپزشکی با بافت دهان ممکن است باعث خراش یا زخم شود.
• فشار بیش از حد در زمان تزریق: وارد کردن فشار زیاد حین تزریق داروی بی‌حسی می‌تواند باعث کبودی یا زخم در ناحیه تزریق شود.
• حساسیت یا واکنش به مواد بی‌ حسی: در موارد نادر، بدن ممکن است به مواد بی‌حسی واکنش نشان دهد و موجب تحریک یا التهاب بافت دهان گردد.
• گاز گرفتن ناخواسته لب یا گونه: بی‌ حسی باعث از بین رفتن حس در ناحیه دهان می‌شود و فرد ممکن است بدون متوجه شدن، دچار گاز گرفتن و زخم لب و گونه پس از بی حسی شود.

زخم دهان در کودکان پس از بی‌حسی

زخم دهان در کودکان پس از بی‌حسی دندانپزشکی یکی از عوارض بی حسی دندان است که معمولاً به دلیل گاز گرفتن ناخواسته لب، زبان یا گونه رخ می‌دهد. چون کودک پس از بی‌حسی متوجه بی‌حسی ناحیه نمی‌شود، ممکن است برای بازی یا کنجکاوی، ناحیه بی‌ حس را بجود و باعث ایجاد زخم یا تاول شود. این زخم‌ها معمولاً دردناک هستند؛ اما جدی نیستند و با مراقبت های پس از بی حسی دندان مانند شستشو با آب نمک، استفاده از کمپرس سرد و پرهیز از غذاهای تند یا شور طی چند روز بهبود می‌یابند. در صورت شدید بودن درد یا بروز علائم عفونت، مراجعه به دندانپزشک و درمان زخم دهان و زبان ضروری است.

تفاوت زخم ناشی از بی‌ حسی با آفت دهانی

در جدول زیر به تفاوت زخم ناشی از بی حسی و آفت دهانی پرداخته شده است:

روش های درمان زخم دهان پس از بی‌ حسی

در ادامه چند روش موثر برای درمان سریع زخم دهان پس از بی‌حسی دندانپزشکی شرح داده ایم:

1. حفظ بهداشت دهان و دندان

مسواک زدن ملایم و استفاده از دهان‌شویه بدون الکل کمک می‌کند از عفونت جلوگیری شود و زخم سریع‌تر بهبود یابد.

2. استفاده از کمپرس سرد

قرار دادن یخ یا کمپرس سرد روی ناحیه بیرونی زخم به کاهش تورم و تسکین درد کمک می‌کند. بهتر است این کار را چند دقیقه در فواصل منظم انجام دهید.

3. پرهیز از خوردن غذاهای تحریک‌ کننده

غذاهای داغ، شور، تند یا اسیدی ممکن است زخم را تحریک کنند و روند ترمیم را کندتر کنند. بهتر است تا زمان بهبود کامل از غذاهای نرم و خنک استفاده شود.

4. استفاده از ژل یا پماد بی‌ حس‌ کننده موضعی

داروهای موضعی مانند بنزوکائین می‌توانند درد زخم را کاهش دهند. این داروها معمولاً بدون نسخه در داروخانه‌ها در دسترس هستند؛ اما باید طبق دستور مصرف شوند.

5. شستشوی دهان با آب نمک

محلول آب نمک، ولرم درمان زخم کنار زبان و دهان است که می‌تواند به کاهش التهاب و ضدعفونی کردن ناحیه زخم کمک کند. شستشو را روزی 2 تا 3 بار انجام دهید تا به بهبود سریع‌تر زخم کمک شود.

پیشگیری از زخم دهان بعد از بی‌ حسی دندان

پیشگیری از زخم دهان بعد از بی‌حسی دندانپزشکی با رعایت نکات زیر امکان پذیر است:

• پرهیز از لمس یا تحریک ناحیه بی‌ حس: بیمار باید از بازی کردن با زبان یا دست زدن به ناحیه بی‌حس خودداری کند تا بافت تحریک نشود.
• یادآوری به کودک یا بیمار: اگر بیمار، کودک است یا آگاهی کمتری دارد، حتماً به او یادآوری کنید که در ناحیه بی‌حس دست نزند یا آن را گاز نگیرد.
• استفاده از محافظ لب یا پنبه: برای محافظت از بافت‌های نرم داخل دهان، می‌توان از گاز استریل یا پنبه برای جدا کردن دندان‌ها از گونه یا لب استفاده کرد.
• خودداری از خوردن تا پایان اثر بی‌ حسی: تا زمانی که حس کامل به لب، زبان و گونه بازنگشته، از خوردن غذا یا نوشیدنی داغ پرهیز کنید تا از گاز گرفتن ناخواسته یا سوختگی جلوگیری شود.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

در صورتی که زخم محل تزریق بی‌حسی در دهان بیش از چند روز باقی بماند و همراه با درد شدید، تورم، تب یا علائم عفونت باشد، باید به پزشک یا دندانپزشک مراجعه کرد. تشخیص و درمان به‌موقع می‌تواند از بروز عوارض جدی جلوگیری کند.

سوالات متداول در مورد زخم دهان ناشی از بی‌ حسی

1-زخم دهانی چقدر طول می‌کشد تا خوب شود؟

زخم‌های دهانی پس از بی‌ حسی معمولاً در عرض 4 تا 7 روز بهبود می‌یابند. در صورتی که زخم باقی بماند یا بدتر شود، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.

2-آیا زخم‌های ناشی از بی‌ حسی خطرناک‌اند؟

زخم‌های ناشی از بی‌ حسی معمولاً خطرناک نیستند و به‌ طور طبیعی بهبود می‌یابند. با این حال، در صورت بروز عفونت، التهاب شدید یا زخم‌های بزرگ، باید به پزشک مراجعه کرد.

3-آیا می‌ توان از پماد برای درمان این زخم استفاده کرد؟

بله، استفاده از پمادهای ضدعفونی‌کننده یا پمادهای خاص برای کاهش التهاب و درد می‌تواند به تسریع فرآیند بهبود زخم دهان کمک کند. این پمادها معمولاً باید تحت نظر پزشک یا دندانپزشک استفاده شوند.

4-زخم دهان بعد از بی‌ حسی دندانپزشکی طبیعی است؟

بله، زخم دهان بعد از بی‌حسی دندان به طور معمول طبیعی است و معمولاً در اثر آسیب به بافت‌های نرم دهان یا گاز گرفتن در حین بی‌حسی ایجاد می‌شود. با این حال، این زخم‌ها معمولاً خودبه‌خود بهبود می‌یابند.

5-چه کسانی بیشتر در معرض زخم دهان ناشی از بی‌ حسی هستند؟

افرادی که مدت زمان طولانی تحت بی‌حسی دندان قرار می‌گیرند، عضلات دهانشان به طور غیرارادی فشرده می‌شود یا در اثر ضربه به دهان یا بی‌حسی زیاد دچار آسیب می‌شوند، بیشتر در معرض زخم دهان هستند.

6-چه غذاهایی بعد از بی‌ حسی دندان باید مصرف کنیم؟

پس از بی‌حسی دندان، مصرف غذاهای نرم و غیر تحریک کننده توصیه می‌شود. غذاهایی مانند سوپ، پوره، ماست و نوشیدنی‌های سرد می‌توانند انتخاب‌های مناسبی باشند تا از آسیب بیشتر به دهان جلوگیری شود.

نتیجه‌ گیری

زخم دهان ناشی از تزریق بی‌حسی یک مشکل شایع است که می‌تواند باعث ناراحتی و درد در بیماران شود. با رعایت نکات پیشگیرانه مانند انتخاب تکنیک‌های صحیح تزریق و مراقبت‌های بعد از درمان، می‌توان از بروز این زخم‌ها جلوگیری کرد. درمان مناسب شامل استفاده از داروهای تسکین‌دهنده درد، مراقبت صحیح از زخم و مشاوره با دندانپزشک است. در نهایت، توجه به بهداشت دهان و پیگیری منظم، به تسریع روند بهبودی کمک خواهد کرد.