چگونه پس از ترمیم آمالگام از دندان خود مراقبت کنیم؟

پس از انجام ترمیم آمالگام، مراقبت‌های صحیح و منظم باعث حفظ و دوام در طولانی‌مدت این درمان اساسی است. آمالگام، به عنوان یکی از روش‌های متداول ترمیم دندان، نقش بسیار مهمی در بهبود سلامت دهان دارد و با توجه به ویژگی‌های زیبایی و عملکردی آن، انتخاب اصولی برای درمان مشکلات دندانی است، به ویژه در کودکان که نیاز به ترمیم‌های دندانی پیدا می‌کنند. آمالگام ماده سیاه رنگ و بسیار مستحکم جهت پر کننده دندان است که در مقایسه با سایر مواد پرکننده دندان از جمله کامپوزیت دارای مقاومت بسیار بیشتری می‌باشد. آمالگام به معنای ترکیب چند فلز می‌باشد به طوری که تقریباً نیمی از وزن این ماده شامل جیوه است. بقیه این ماده تشکیل شده از فلزاتی مانند قلع، نقره و مس است. در حقیقت ترکیب این فلزات باعث ایجاد ماده‌ای مستحکم و نفوذ ناپذیر جهت پر نمودن دندان می‌شود. در این مقاله، به بررسی نحوه مراقبت پس از ترمیم آمالگام و اهمیت آن برای حفظ درمان موفقیت‌آمیز خواهیم پرداخت. بررسی خواهیم کرد که چگونه مراقبات بهداشت دهانی مناسب، محافظت از آمالگام را در برابر فرسایش و عوامل محیطی تقویت می‌کند و به کودکان کمک می‌کند تا از نتایج بهتری از درمان خود بهره‌مند شوند. همچنین، تأثیرات مثبتی که مراقبت صحیح پس از ترمیم می‌تواند بر دوره عمر و عملکرد آمالگام داشته باشد، نیز مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

نکات اولیه پس از ترمیم آمالگام

باید به این موضوع توجه داشت که برای مسواک زدن و مصرف نخ دندان علی الخصوص در ترمیم‌های آمالگام، حداقل چند ساعت از زمان انجام ترمیم بگذرد. پس از ترميم دندان‌ها هيچ منعي براي مسواک زدن وجود ندارد؛ ولي توجه داشته باشيد در صورت ترميم دندان کودکان با آمالگام از نخ دندان به مدت يک شبانه‌روز (24 ساعت) برای آنها استفاده نفرماييد.

استفاده از دهان شویه و ژل های فلوراید در مواردی که امکان مسواک زدن وجود ندارد، بسیار کمک کننده است.

پس از پر کردن دندان، بهتر است از خوردن غذاهای چسبنده، سفت و بسیار گرم یا سرد خودداری کنید. ازآنجایی‌که دندان‌ شما هنوز در حال بهبود است، جویدن یا بلعیدن این اقلام می‌تواند باعث بروز درد، التهاب، آسیب یا حتی کنده شدن ماده داخل آن شود. برای جلوگیری از این مسائل، باید از مواد غذایی مانند بادام زمینی، چیپس، گرانولا، آب‌نبات‌ سفت و چسبنده، نان سفت، ته‎دیگ، آدامس، ذرت بوداده و کارامل دوری کنید.

تا چند روز پس از پر کردن دندان از غذاها و نوشیدنی‌های شیرین یا اسیدی استفاده نکنید. غذاها و نوشیدنی‌هایی مانند نوشابه‌های انرژی‌زا، آب گازدار، سس کچاپ، مرکبات، گوجه‌فرنگی و مواد غذایی دارای سرکه.

از بهترین غذاها بعد از ترمیم دندان، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

سوپ و آب گوشت

• سوپ و آب گوشت، هرکدام یک وعده غذایی کامل برای بعد از پر کردن دندان هستند. نه تنها نیاز به جویدن ندارند بلکه سرشار از انواع مواد مغذی هستند.

سبزیجات و میوه‌های پخته‌شده

• ازآنجایی‌که میوه‌ها و سبزیجات پخته‌شده نیاز به جویدن زیاد ندارند. پوره سیب‌زمینی، سس سیب و موز له‌شده گزینه‌های خوبی برای اینکه بعد از پر كردن دندان چي بخوريم هستند.

محصولات لبنی

• شاید مغذی‌ترین و مطمئن‌ترین غذایی که می‌توان بعد از پر کردن دندان در نظر گرفت، محصولات لبنی باشند. به‌همین‌دلیل است که دندانپزشکان پس از اکثر درمان‌های دندانپزشکی خوردن پنیر، شیر و ماست را توصیه می‌کنند؛ زیرا محصولات لبنی اغلب به‌راحتی خورده می‌شوند و سرشار از مواد مغذی هستند.

انواع اسموتی

• اگر به فکر محافظت از دندان پرشده خود هستید، یک اسموتی خوشمزه تهیه کنید. می‌توانید از میوه‌های تازه به همراه شیر، بستنی یا ماست استفاده کنید.

انواع شیک پروتئینی

• اگر طرفدار اسموتی نیستید، شیک پروتئینی را امتحان کنید. برای تهیه آن می‌توانید از آبمیوه یا شیر، کره بادام زمینی و پودر پروتئین استفاده کنید.

مراقبت‌های ویژه برای دوره اولیه پس از ترمیم

• از فشار دادن بيش از حد دندان روي يکديگر جدا خودداري کرد؛ زيرا مي‌تواند موجب شکستگي در ترميم دندان شما شود.
• در صورتي که بعد از برطرف شدن بي‌حسي همچنان در محل دندان ترميم شده احساس بلندي مي‌ شود، به دندانپزشک خود مراجعه نموده تا نسبت به برطرف کردن آن اقدام نمايد.
• کودک هنگام جویدن، دهان خود را ببندد. در برخی، دندان ها پس از پر شدن به هوای سرد حساس می شوند. به همین دلیل است که پس از پر کردن دندان باید مدتی دهان خود را ببندید تا از رسیدن جریان هوای سرد به دندان و ایجاد عفونت جلوگیری شود.
• کودکانی که به صورت نا خود ا گاه و همیشگی عادت به دندان قروچه دارند باید در این زمینه دقت زیادی داشته باشند؛ چرا که فشردن دندان ها به هم و ساییدن آنها روی یکدیگر ، نه تنها به دندان پر شده آسیب می زند، که به تمام دندان های سالم نیز صدمه وارد می نماید. در این موارد می توانید زیر نظر متخصص از محافظ های دندانی استفاده کنید.

رفتارهای مناسب برای حفظ ترمیم

• کودک به آرامی و با ملایمت زیاد غذا را بجود. تند جویدن ناخودآگاه فشاری را بر روی دندان‌ها و فک وارد می‌کند که می‌تواند به دندان آسیب بزند‌.
• هنگام غذا خوردن از دندان‌های سمت مقابل استفاده کند.
• دندان‌های ترمیم شده مقاومت و استحکام کمتری نسبت به دندان‌های طبیعی دارند، لذا از خوردن غذاهای سفت نظیر یخ، ته‌دیگ، آب‌نبات، پسته و … خودداری فرماید.
• دندان‌های ترمیم شده می‌توانند مجددا پوسیده شوند؛ بنابراین رعایت بهداشت (2بار مسواک و حداقل یکبار کشیدن نخ دندان قبل از خواب) الزامی است.
• مراجعه به دندانپزشک هر 6 ماه یکبار جهت بررسی ترمیم‌ها پیشنهاد می‌شود.

نگهداری از نقاط پر کننده

• تا 24 ساعت روی دندان ترمیم شده فشار وارد نشود؛ زیرا احتمال شکستن ترمیم وجود دارد.
• در صورتی که بعد از ترمیم بین محل ترمیم و دندان مجاور، گیر غذایی وجود داشت و یا نخ دندان را پاره کرد، جهت اصلاح به پزشک مراجعه کنید .
• مسواک زدن منظم( 2 بار در روز) با خمیردندان حاوی فلوراید، نخ کشی و دهانشویه های آنتی باکتریال
• مراجعه منظم هر 6 ماه به دندانپزشک

پیگیری مراقبت‌های مداوم

برای حفظ ترمیم و دندان‌های سالم، مراقبت بهداشتی دندانی مداوم و دقیق از اهمیت بالایی برخوردار است.

مراقبت‌های مداوم پس از ترمیم آمالگام

برنامه‌ریزی برای مراجعات منظم به دندان‌پزشک

• یکی از مهمترین اقداماتی که در حفظ سلامتی سایر دندان ها و همچنین ماندگاری دندان پر شده بسیار کمک می کند، انجام معاینات دوره ای به صورت دو بار در سال و در صورت نیاز حتی بیشتر می باشد. متخصص با بررسی وضعیت دندان ها مشکلات و عفونت هایی که هنوز قابل مشاهده نیستند و فرد دردی احساس نمی کند را تشخیص می دهد و به درمان آنها اقدام می کند. در برخی موارد نیز با ارائه نکات مراقبتی معاینه را تمام می کند.

بررسی و پایش وضعیت آمالگام

• حضور منظم در جلسات دندانپزشکی برای بررسی و نظارت بر وضعیت ترمیم و دندان‌های شما.

نکات برای پیشگیری از مشکلات محتمل

• از مصرف غذاهای خیلی داغ یا خیلی سرد اجتناب کنید.
• دمای سرد و گرم منجر به انقباض یا انبساط مواد پرکننده شود. برای جلوگیری از این امر، باید سعی کنید از غذاهایی با درجه حرارت شدید پرهیز کنید. همچنین پس از پر کردن دندان با آمالگام، از غذاهای سفت و جویدنی در 24 ساعت اول بسیار حائز اهمیت است.

به طور منظم به دندانپزشک مراجعه کنید.

• حتی اگر هیچ مشکلی در مورد پر کردن آمالگام وجود نداشته باشد، همیشه بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید تا اطمینان حاصل کنید که هیچ مشکل دیگری وجود ندارد و می توان از آسیب بیشتر به دندان ها جلوگیری کرد.

استفاده منظم از نخ دندان و مسواک

• مسواک زدن و نخ دندان کشیدن به صورت منظم برای حفظ سلامت دندان ها، لثه ها و پرکردگی ها ضروری است. باید از یک مسواک نرم استفاده کنید و به آرامی مسواک بزنید تا به مینای دندان یا مواد پر شده جدید آسیب نرسانید.
• از خمیردندان و دهانشویه های حاوی الکل خودداری کنید.
• خمیردندان و دهانشویه های حاوی الکل می توانند عمر آمالگام را کاهش دهند. استفاده از خمیر دندان و دهان شویه های بدون الکل برای جلوگیری از مشکلات مختلف توصیه می شود.

توصیه‌ها برای والدین و نگهداری از دندان‌های کودکان

مراقبت بعد از دندانپزشکی کودکان به اندازه درمان های دندانپزشکی حائز اهمیت است. با مراقبت‌های مناسب بعد از درمان، می‌توان به بهبودی سریع تر کودک، کاهش درد و ناراحتی و جلوگیری از عوارض احتمالی کمک کرد. در اینجا به برخی از مهم ترین مراقبت های بعد از پر کردن دندان کودک اشاره می کنیم:

کنترل درد:

• پس از پر کردن دندان، ممکن است کودک شما تا چند ساعت درد را تجربه کند. برای تسکین درد می توانید از مسکن های بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن استفاده کنید. به دوز توصیه شده توسط دندانپزشک توجه کنید و از مصرف بیش از حد مسکن ها خودداری کنید.

کاهش حساسیت دندان:

• ممکن است دندان پر شده ی کودک شما به سرما و گرما حساس باشد. برای کاهش حساسیت دندان می توانید از خمیر دندان های ضد حساسیت استفاده کنید.

جویدن:

• تا 24 ساعت پس از پر کردن دندان، از جویدن غذا با دندان پر شده خودداری کنید. غذاهای نرم و مایعات خنک مانند سوپ، پوره سیب زمینی، ماست و میلک شیک مناسب هستند.

مسواک زدن:

• از کودک خود بخواهید تا دو بار در روز، صبح و شب، با مسواک نرم و خمیر دندان حاوی فلوراید دندان های خود را مسواک بزند. از مسواک زدن دندان پر شده تا 24 ساعت پس از درمان خودداری کنید.

نخ دندان:

• از کودک خود بخواهید تا یک بار در روز از نخ دندان برای تمیز کردن بین دندان های خود استفاده کند.

مراجعه به دندانپزشک:

• طبق دستور دندانپزشک، برای معاینات دوره ای مراجعه کنید.

ترغیب به عادات بهداشت دهانی منظم

برای حفظ پر کردگی دندان و سلامت کلی دندان‌ها باید بهداشت دهان و دندان را رعایت کرد. باید به طور منظم دندان‌های کودک را با خمیردندان حاوی فلوراید مسواک بزنید و نخ دندان بکشید. اهمیت مراقبت های بعد از پر کردن دندان این است که علاوه بر جلوگیری از خراب شدن بیشتر، احتمال عفونت و درد و نیاز به ترمیم مجدد دندان کودک نیز کاهش می ‌یابد.

تأثیرات مراقبت پس از ترمیم بر طول عمر آمالگام

اگر مراقبت‌های مناسب صورت نگیرد ممکن است آسیب‌های بیشتری به دندان‌ کودک وارد شده و احتمال حفظ دندان هم کاهش می‌یابد.

راهنمایی‌هایی برای حفظ بالا بردن دوره عمر آمالگام

بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید:

• مسواک زدن: دندان‌های کودک خود را حداقل دو بار در روز با استفاده از خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید. از یک مسواک نرم و با حرکات دایره‌ای ملایم برای تمیز کردن تمام سطوح دندان استفاده کنید.
• نخ دندان کشیدن: روزانه نخ دندان بکشید تا ذرات غذا و پلاک را از بین دندان‌ها و در امتداد خط لثه پاک کنید. نخ دندان کشیدن مناسب به جلوگیری از بیماری لثه و پوسیدگی کمک می‌کند.
• دهانشویه: طبق توصیه دندانپزشک از دهانشویه ضد میکروبی یا فلوراید استفاده کنید. اینها می‌توانند به کاهش باکتری‌ها، تقویت مینای دندان و محافظت بیشتر از دندان ترمیم شده شما کمک کنند.

در معاینات منظم دندانپزشکی شرکت کنید:

• معاینات و نظافت‌های معمول دندان را با پزشک خود برنامه ریزی کنید. همان‌طور که توصیه می‌شود، معمولاً هر شش ماه یکبار. این قرار ملاقات‌ها برای حفظ سلامت دندان ترمیم شده ضروری است. متخصصان دندانپزشکی می‌توانند وضعیت دندان ترمیم شده شما را بررسی کنند، هر گونه مشکل احتمالی را زود تشخیص دهند و جرمگیری حرفه‌ای را برای از بین بردن پلاک و جرم سرسخت ارائه دهند.

غذاهای شیرین و اسیدی را محدود کنید:

• مصرف غذاها و نوشیدنی‌های شیرین و اسیدی را کاهش دهید؛ زیرا می‌توانند شدت پوسیدگی دندان را افزایش دهند و به‌مرورزمان ترمیم‌های دندانی را فرسوده کنند.

از نیروی بیش از حد خودداری کنید:

• کودک از گاز گرفتن یا جویدن غذاهای بسیار سفت یا چسبنده خودداری کند. چنین اقداماتی می‌تواند استرس بیش از حد بر بازسازی وارد کند و خطر آسیب را افزایش دهد.

محافظت در برابر دندان قروچه:

• اگر کودک در شب یا در روز دندان قروچه می‌کند، استفاده از محافظ شب توصیه شده توسط دندانپزشک خود را در نظر بگیرید. این دستگاه‌های سفارشی می‌توانند از آسیب به ترمیم‌ جلوگیری کرده و از دندان‌ها در برابر اثرات دندان قروچه محافظت کنند.

هر گونه نگرانی را به سرعت برطرف کنید:

• اگر حساسیت، درد یا هر گونه تغییر در دندان ترمیم شده را مشاهده کردید، فوراً با دندانپزشک تماس بگیرید.

توصیه‌های دندانپزشک را دنبال کنید:

• به هر دستورالعمل یا توصیه خاصی که توسط دندانپزشک برای مراقبت و نگهداری از ترمیم خاص خود ارائه شده است، پایبند باشید. راهنمایی‌های دندانپزشک متناسب با نیازهای خاص کودک است و طول عمر دندان ترمیم شده را تضمین می‌کند.

با پیروی از این دستورالعمل‌های جامع و حفظ روال مراقبت از دندان، می‌توانید طول عمر دندان ترمیم شده کودک را به میزان قابل توجهی افزایش دهید.

سوالات متداول

چگونه می‌توانم از ترمیم آمالگام بهترین نتیجه را بگیرم؟

• با رعایت نکات مراقبتی، می‌توانید از ماندگاری و کارایی ترمیم دندان خود بهترین نتیجه را بگیرید.

چگونه می‌توانم از درد و ناراحتی پس از ترمیم جلوگیری کنم؟

• از ایبوپروفن (یا مسکن‌های ضد التهابی غیر استروئیدی) استفاده کنید؛ چون می‌تواند درد را تا حدی کنترل کند.
• تا چند هفته پس از پر کردن دندان، از مصرف غذاهای خیلی گرم یا خیلی سرد اجتناب کنید.
• به طور موقت از مصرف غذاهای اسیدی مانند مرکبات، آب مرکبات، ماست و لبنیات ترش، شراب و نوشیدنی‌های الکلی و قهوه خودداری کنید.
• با آن سمتی از دهان که دندان پر شده در آن قرار دارد غذا نجوید.
• مصرف غذاهای سفت و سخت را به طور موقت متوقف کنید.
• دندان‌های خود را با حرکات نرم و به صورت دورانی به آرامی مسواک بزنید و نخ دندان بکشید.

چه زمانی باید به دندان‌پزشک مراجعه کنم برای بررسی وضعیت آمالگام؟

پس از پر کردن دندان، بهتر است تا چندین روز بعد به دندانپزشک خود مراجعه کنید، تا اوضاع را بررسی کند و اطمینان حاصل کنید که ترمیم دندان شما به درستی انجام شده است. در صورت داشتن علائم زیر حتما به دندانپزشک مراجعه کنید:

• حساسیت دندان ترمیم شده
• ایجاد ترک در ماده پرکننده
• خرد شدن یا شکستن مواد پر کننده
• تغییر رنگ دندان پر شده یا ماده پرکننده
• لق شدن ماده پرکننده

نتیجه‌گیری

در شرایطی که دندان هنوز بسیار آسیب ندیده است و دارای خرابی های جزئی می شود، پر کردن دندان بهترین روش ممکن برای درمان است و علاوه بر اینکه از ادامه خرابی دندان جلوگیری می کند، باعث عملکرد مناسب آن همانند شرایط طبیعی می شود. پر کردن دندان با آمالگام برای دندان های خلفی شیری و دائمی که میزان آسیب دیدگی دندان بیشتر است، مورد استفاده قرار می گیرد. آمالگام ترکیبی از عناصر مختلف از جمله نقره است. باید بدانید که مراقبت بعد از پر کردن دندان به اندازه انتخاب دندان‌پزشک ماهر و ماده پرکننده باکیفیت، مهم است. طول عمر دندان پر شده به نحوه مراقبت‌‌های شما از دندان‌هایتان نیز بستگی دارد. کوتاهی کردن در مراقبت از دندان های پر شده، علاوه بر خرابی بیشتر، ایجاد درد و عدم امکان پر کردن مجدد، ممکن است عوارض جانبی مانند تغییر رنگ دندان های کناری و همچنین مواد پر کننده را نیز به همراه داشته باشد.