علت رشد دندان اضافه در لثه کودکان و روشهای درمان آن

رشد دندان‌های اضافی در لثه کودکان یکی از مشکلات شایع و گاهی نگران‌کننده در دندان‌پزشکی است که می‌تواند تأثیرات منفی زیادی بر سلامت دهان و دندان کودک بگذارد. این مشکل زمانی رخ می‌دهد که دندان‌های اضافی به‌طور غیرطبیعی در لثه ظاهر می‌شوند، که ممکن است موجب بروز مشکلاتی همچون تاخیر در رشد دندان‌های دائمی، تراکم دندان‌ها، یا حتی آسیب به دندان‌های اصلی گردد. علت‌های مختلفی می‌توانند در ایجاد دندان‌های اضافی نقش داشته باشند، از جمله عوامل ژنتیکی، اختلالات در فرآیند رشد دندان‌ها و شرایط محیطی. در این مقاله به بررسی علل اصلی رشد دندان‌های اضافی در لثه کودکان پرداخته و روش‌های درمانی موثر برای این مشکل را بررسی خواهیم کرد تا والدین بتوانند بهترین تصمیمات را برای درمان و پیشگیری از این مشکل اتخاذ کنند.

انواع دندان اضافه

دندان اضافه را بر اساس شکل و موقعیتشان می توان به انواع مختلفی دسته بندی کرد که در ادامه هر کدام از آن ها را برای شما شرح می دهیم:

دندان‌های اضافه در کودکان می‌توانند به اشکال و موقعیت‌های مختلفی در دهان رشد کنند. این دندان‌ها بر اساس شکل و محل قرارگیری‌شان دسته‌بندی می‌شوند. در این مقاله به معرفی انواع دندان‌های اضافه و ویژگی‌های هر کدام می‌پردازیم.

1. دندان اضافه مزیودنس

دندان اضافه مزیودنس یکی از رایج‌ترین انواع دندان‌های اضافی در کودکان است که بین دو دندان پیشین بالا رشد می‌کند. این نوع دندان اضافه به دو دسته مختلف تقسیم می‌شود:

• دندان اضافه یومورف: این دندان شباهت زیادی به دندان پیشین معمولی دارد.
• دندان اضافه دیسمورف: این نوع دندان از نظر شکل و اندازه با دندان پیشین معمولی تفاوت دارد و به راحتی از دندان‌های مجاور قابل تشخیص است.

2. دندان اضافه پارامولار (کنار دندان آسیاب)

• دندان اضافه پارامولار در کنار دندان آسیای اول یا دوم رشد می‌کند و در خارج از ردیف دندان‌ها قرار دارد. این دندان معمولاً اندازه کوچکی دارد و به راحتی از دندان‌های طبیعی قابل تشخیص است.

3. دندان اضافه دیستومولار

• دندان اضافه دیستومولار یک دندان آسیای اضافی است که در پشت دندان آسیای سوم ظاهر می‌شود. این نوع دندان بسیار نادر است و در بیشتر موارد به عنوان یک عارضه غیرمعمول شناخته می‌شود.

4. دندان اضافه ساپلیمنتال

• دندان اضافه ساپلیمنتال در ردیف معمول دندان‌های کودک قرار می‌گیرد و ظاهر آن مشابه دندان‌های طبیعی کودک است، با این تفاوت که اندازه آن کوچک‌تر است. این دندان به راحتی از اندازه‌اش قابل تشخیص است.

دندان اضافه در لثه بالا

دندان اضافه در لثه بالا یک مشکل شایع در دوران رشد دندان‌های کودکان است که ممکن است به دلایل مختلفی از جمله اختلالات ژنتیکی یا مشکلات رشد دندان‌ها ایجاد شود. این دندان‌ها معمولاً به صورت اضافی در لثه بالا رشد می‌کنند و در صورت عدم درمان می‌توانند مشکلاتی مانند درد، التهاب، یا بی‌نظمی در ردیف دندان‌ها به وجود آورند. تشخیص به موقع و درمان این وضعیت می‌تواند از بروز مشکلات دندانی در آینده جلوگیری کند. مراجعه به دندانپزشک متخصص در این زمینه می‌تواند راه‌حل‌های مناسبی برای مدیریت دندان‌های اضافه ارائه دهد.

دندان اضافه پشت دندان شیری

دندان اضافه پشت دندان شیری معمولاً به عنوان دندان‌های دائمی اضافی شناخته می‌شود که در پشت دندان‌های شیری کودکان ظاهر می‌شوند. این دندان‌ها می‌توانند باعث فشار بر دندان‌های شیری موجود، کجی دندان‌ها و حتی مشکلات جویدن و بلعیدن شوند. در بسیاری از موارد، درمان به حذف دندان اضافه و فضا دادن به دندان‌های دائمی برای رشد درست نیاز دارد. مراجعه به دندانپزشک در این مرحله برای بررسی و درمان صحیح ضروری است تا از مشکلات طولانی‌مدت جلوگیری شود.

دلایل رشد دندان اضافه در لثه کودکان

تاکنون علت مشخصی برای ظهور دندان اضافه در کودک پیدا نشده است. از علت های کلی رشد دندان اضافه در کودک می توان به ژنتیک و محیط پیرامون اشاره کرد. علاوه بر ژنتیک کودکانی که دارای نقص های زیر هستند نیز ممکن است دچار عارضه هایپردونتیا شوند:

• شکاف لب و کام

کودکانی که هنگام تولد مشکل شکاف لب و کام دارند معمولاً در دو طرف شکاف لب یا روی شکاف کام، دندان اضافه کوچک و مخروطی شکل در می آورند.

• کلودیوکرانیال دیسپلاشیا

در این عارضه، استخوان ترقوه یا بخشی از آن از زمان تولد کودک تشکیل نشده است. این عارضه باعث می شود سقف دهان کودک در معرض عفونت و شکاف کام قرار بگیرد. کودکانی که هنگام تولد دچار این عارضه هستند معمولاً دندان اضافه پیدا می کنند.

• سندروم گاردنر

یکی دیگر از مشکلاتی که منجر به تشکیل دندان اضافه در کودکان می شود، سندروم گاردنر است. این سندروم با تشکیل پلیپ‌های بزرگ و متعدد در روده، تومورهای خوش‌خیم در فک و کیست‌های پوستی همراه است.

• بیماری فابری

بیماری فابری یک بیماری متابولیک است که بر اثر کمبود برخی آنزیم های خاص به وجود می آید. این بیماری موجب ذخیره غیرعادی برخی مواد در بافت های مختلف بدن می شود و باعث به بروز ناهنجاری هایی مانند رشد دندان اضافه در بزرگسالان و دندان اضافه پشت دندان شیری می شود.

• اضافه بودن جوانه دندان

دندان اضافی از یک جوانه دندان تشکیل می شود. در مورد علت ایجاد جوانه دندان اضافی نظریه های مختلفی وجود دارد که بیشتر نظریه ها علت آن را فعالیت بیش از حد لامینای دندان می دانند. لامینای دندان نوعی بافت اپی تلیال است که منجر به تشکیل جوانه دندان می شود و معمولاً در هفته ششم بارداری رخ می دهد.

علت گوشت اضافه در لثه کودکان

گوشت اضافه در لثه کودکان، که به نام "پریودنتال" یا "لثه اضافی" شناخته می‌شود، معمولاً در اثر التهاب لثه ناشی از بهداشت ضعیف دهان یا واکنش‌های آلرژیک به غذاها یا داروها ایجاد می‌شود. این وضعیت می‌تواند در برخی از کودکان، به ویژه در هنگام رشد دندان‌های دائمی، مشاهده شود. همچنین مشکلات ژنتیکی و برخی از بیماری‌ها نیز ممکن است موجب ایجاد این گوشت اضافی در لثه شوند. درمان این وضعیت به شناسایی علت زمینه‌ای و مراقبت‌های مناسب بهداشت دهان نیاز دارد. در صورت لزوم، دندانپزشک ممکن است برای درمان مشکل از اقدامات جراحی یا غیرجراحی استفاده کند.

علائم دندان اضافه

علائم دندان اضافی در کودکان عبارتند از:

• تاخیر در رویش دندان‌های دائمی: وجود دندان اضافی می‌تواند موجب تأخیر در رشد دندان‌های دائمی کودک شود.
• ایجاد فاصله بین دندان‌ها: دندان اضافی ممکن است موجب ایجاد فاصله‌های غیرعادی بین دندان‌های اصلی و جلویی شود.
• درد یا حساسیت در لثه‌ها: ممکن است کودک از درد یا حساسیت در ناحیه لثه و دندان‌ها شکایت کند.
• عدم هم‌راستایی دندان‌ها: دندان‌های اضافی می‌توانند باعث کج شدن و عدم هم‌راستایی دندان‌ها شوند که موجب اختلال در جویدن می‌شود.
• تراکم دندان‌ها: دندان‌های اضافی می‌توانند باعث شلوغی دندان‌ها و قرارگیری نامناسب آن‌ها در دهان شوند.
• مشکلات در صحبت کردن: وجود دندان اضافی می‌تواند مشکلات گفتاری مانند شبیه‌سازی نادرست صداها یا مشکلات در تلفظ کلمات را به دنبال داشته باشد.
• مشکل در تمیز کردن دندان‌ها: وجود دندان اضافی ممکن است تمیز کردن صحیح دندان‌ها را سخت کرده و احتمال پوسیدگی دندان‌ها را افزایش دهد.
• مشکلات لثه‌ای و التهاب: دندان اضافی می‌تواند موجب تحریک و التهاب لثه‌ها و حتی خونریزی در نواحی خاص شود.

این علائم در صورتی که به موقع شناسایی شوند، می‌توانند با درمان مناسب پیشگیری یا کاهش یابند.

روش های درمان دندان اضافه در کودکان

آشنایی با علت و درمان انواع دندان های اضافه در کودکان موجب می‌شود که اقدامات لازم را به موقع انجام دهید. زیرا تشخیص زودهنگام و درمان مناسب برای جلوگیری از عوارض دندان اضافه ضروری است. گزینه‌های درمانی ممکن است بسته به محل و نوع دندان‌های اضافه و تأثیر آنها بر دندان‌ها یا بافت‌های مجاور متفاوت باشد. این گزینه‌های درمانی شامل موارد زیر است:

کشیدن دندان

پزشکان ممکن است در موارد زیر پیشنهاد دهند:

• یک عارضه همراه با آن وجود دارد.
• در رویش دندان دائمی، تأخیر وجود دارد.
• خطر ابتلا به عفونت افزایش یافته است؛ زیرا دندان‌های اضافه می‌توانند حفظ بهداشت دهان را دشوار کنند.
• ناهماهنگی، جابجایی یا چرخش در دندان همجوار وجود دارد.
• دندان‌های اضافه، باعث مشکلات زیبایی یا عملکردی شده‌اند.

درمان ریشه

• اگر یک دندان اضافه با دندان دائمی جوش خورده باشد، ممکن است دندانپزشک، درمان ریشه را توصیه کند.

پیگیری بالینی یا مشاهده مکرر

• در برخی موارد، پزشکان ممکن است دندان اضافه را نکشند؛ اما آن را تا رویش دندان‌های مجاور تحت ‌نظر نگه دارند. اگر کودک با هیچ مشکلی مانند درد مواجه نشد و خطر عوارض بعدی مانند عفونت وجود نداشت، ممکن است پزشک اجازه دهد، دندان یا دندان‌های اضافی در دهان باقی بمانند.

رویکرد ارتودنسی

• دندان‌های اضافه، احتمالاً روی تراز دندان‌ها تأثیر می‌گذارند، بنابراین پس از جراحی و کشیدن دندان، در صورت نیاز از روش‌های ارتودنسی مانند بریس‌های دندانی برای بازیابی تراز و تقویت دندان‌ها استفاده می‌شود.

جراحی دندان اضافه در کودکان

جراحی دندان اضافه در کودکان زمانی ضرورت پیدا می‌کند که دندان‌های اضافی باعث مشکلاتی مانند کجی دندان‌ها، فشار بر دندان‌های مجاور یا مشکلات در جویدن شوند. این دندان‌ها اغلب نیاز به برداشتن دارند تا فضای کافی برای رشد دندان‌های دائمی فراهم شود. جراحی دندان‌های اضافی معمولاً یک روش ساده و بدون درد است که تحت بی‌حسی موضعی انجام می‌شود. با این حال، این درمان باید توسط دندانپزشک متخصص کودکان انجام شود تا از عوارض جانبی جلوگیری کرده و بهبود سریع‌تر حاصل شود. مراقبت‌های بعد از جراحی نیز برای جلوگیری از عفونت و تسریع روند بهبودی ضروری است.

دندان اضافه بیشتر کجا ایجاد می شود؟

دندانی اضافی در هر بخشی از قوس دندانی ممکن است اتفاق بیفتد؛ اما غالباً به صورت دندان دائمی در موقعیت دندان‌های جلویی کناری در فک بالا دیده می‌شود. پس از آن شایع‌ترین موارد آن مربوط به دندان‌های آسیاب بزرگ فک بالا و پایین می‌باشد. معمولاً این دندان به صورت دندانهای عقل نهفته اضافی رویش می‌کند.

روش های پیشگیری از رشد دندان اضافه در کودکان

رشد دندان های اضافی در دهان قابل پیشگیری نیست و کشیدن این دندان ها روش درمان اصلی برای این مشکل می باشد.

عوارض کشیدن دندان اضافه در کودکان

عوارض کشیدن دندان اضافه در کودکان ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• عفونت: یکی از عوارض احتمالی بعد از کشیدن دندان اضافه، بروز عفونت در محل جراحی است.
• خونریزی: خونریزی زیاد و طولانی مدت از محل کشیدن دندان می‌تواند مشکل‌ساز باشد.
• تورم و درد: پس از جراحی ممکن است تورم و درد در ناحیه دهان و فک کودک رخ دهد.
• آسیب به دندان‌های مجاور: کشیدن دندان اضافه ممکن است به دندان‌های مجاور آسیب بزند یا موجب تغییر در ردیف دندان‌ها شود.
• مشکلات رشد دندان‌ها: در برخی موارد، کشیدن دندان اضافه می‌تواند به مشکلات در رشد و قرارگیری دندان‌های دائمی منجر شود.
• حساسیت دندان‌ها: پس از کشیدن دندان اضافه، حساسیت به دما و لمس در ناحیه مورد نظر افزایش می‌یابد.
• مشکلات در غذا خوردن: بعد از کشیدن دندان، کودک ممکن است دچار مشکلاتی در غذا خوردن و جویدن شود.
• بروز مشکلات در تکلم: اگر دندان اضافه در ناحیه‌ای حساس و مهم قرار داشته باشد، ممکن است کشیدن آن تأثیراتی بر تکلم کودک بگذارد.

هزینه کشیدن دندان اضافه کودکان

هزینه کشیدن دندان اضافه در کودکان به چند عامل بستگی دارد. نوع و موقعیت دندان اضافه نقش زیادی در تعیین هزینه دارد؛ به طور مثال دندان‌های اضافه‌ای که در نواحی پیچیده‌تر یا عمیق‌تر قرار دارند، نیاز به جراحی پیچیده‌تری دارند و بنابراین هزینه بالاتری دارند. تخصص دندانپزشک نیز تاثیرگذار است، چرا که جراحان فک و صورت یا دندانپزشکان متخصص معمولاً هزینه‌های بیشتری دریافت می‌کنند. علاوه بر این، استفاده از بی‌حسی عمومی، تجهیزات خاص و میزان پیچیدگی جراحی می‌تواند هزینه نهایی را افزایش دهد. همچنین، هزینه‌ها در مناطق جغرافیایی مختلف و کلینیک‌های مختلف ممکن است متفاوت باشد.

---

آدرس : کرج ، خیابان شهید بهشتی ، بین چهار راه طالقانی و میدان شهدا ، ساختمان پزشکان شاهکرم، طبقه 11
تلفن : 09022204086

درباره این موضوع مطالب بیشتری بخوانید

• آبسه و عفونت دندان و لثه در کودک
  تاریخ انتشار : 1402-05-31تاریخ بروز رسانی : 1403-08-20


• علائم و درمان انواع کیست دهان دندان و لثه کودکان
  تاریخ انتشار : 1402-12-19تاریخ بروز رسانی : 1403-08-20

نظرات کاربران درباره این مطلب :زهرا حسینی [ 1403-08-22 ]
سلام دکتر دندان اضافه پشت دندان شیری دخترم در اومده چیکار کنم؟

نام و فامیل :
تلفن :
ایمیل :
متن پیـام :