جرم گیری دندان کودکان چرا و چگونه انجام می شود؟

دندان‌های کودکان نیز همانند بزرگسالان در معرض تجمع پلاک و جرم قرار می‌گیرند. جرم دندان در اصل پلاک‌های دندان هستند که روی سطح دندان‌ها سخت و چسبنده شده‌اند. جرم دندان در خط لثه و یا در زیر آن شکل میگیرد و باعث آسیب‌دیدگی لثه‌ها میشود. با تشکیل جرم روی دندان، سطح بزرگتری برای رشد باکتری‌های بیماری‌زا فراهم می‌شود و موجب پوسیدگی دندان و بیماری‌های شدید لثه خواهد شد. دندان های شیری و غیر شیری کودکان یک تا ده ساله، در اثر مصرف غذاهای شیرین و همچنین عدم استفاده از مسواک، جرم می بندند. از این رو لازم است برای عدم پوسیدگی دندان ناشی از جرم، جرم گیری صورت بگیرد. از بین بردن انواع جرم و پلاک های موجود در سطح دندان ها با عنوان جرمگیری دندان معرفی می‌ شود. دندانپزشک با معاینه و بررسی وضعیت دندان های کودک، با استفاده از تجهیزات مخصوص اقدام به تمیز کردن جرم های جمع شده بر روی دندان می کند. در جرم گیری دندان کودکان، از آسیب به لثه جلوگیری شده و سلامت آن حفظ می شود. روش های متفاوتی برای جرم گیری دندان کودکان وجود دارد که با توجه به بافت لثه، مناسب ترین شیوه آن بر روی دندان های کودک انجام می شود.

علل ایجاد جرم و پلاک در دندان کودکان

• تغذیه نامناسب

داشتن یک رژیم غذایی ناسالم و سرشار از مواد مصنوعی و قندی نرم و چسبناک (مانند آبنبات، نوشیدنی های شیرین، آدامس های حاوی قند) می تواند فرایند تشکیل جرم در دندان ها را تسریع نماید. کودکانی که از میوه ها و سبزیجات تازه در رژیم غذایی شان استفاده نمی کنند، معمولاً دارای جرم های دندانی بیشتری هستند؛ زیرا مصرف میوه ها و سبزیجات می تواند در تمیز و روشن کردن دندان ها بسیار مؤثر باشد.

• بیماری های دهان و دندان

جرم یا پلاک دندان در اثر ترکیب باکتری های دهان با بزاق و ذرات بسیار ریز غذا ایجاد می شوند. بیماری های دهان و دندان مانند التهاب لثه، پوسیدگی دندان، خشکی دهان می توانند میزان باکتری های دهان را افزایش دهند و بنابراین در تشکیل جرم دخیل هستند. در برخی موارد نیز بزاق فرد، جرم ساز است. اگر میزان کلسیم و فسفر موجود در بزاق بیشتر از حد طبیعی باشد، باعث سرعت بخشیدن به روند تشکیل جرم خواهد شد.

• عدم رعایت بهداشت دهان و دندان

این مورد را می توان اصلی ترین دلیل تشکیل جرم دندان دانست. وقتی بهداشت دهان و دندان را رعایت نکنید، یک لایه بسیار نازک به نام پلاک روی دندان هایتان تشکیل خواهد شد. اگر این پلاک میکروبی در روزهای ابتدایی یا مراحل اولیه تشکیل با مسواک و نخ دندان حذف نشود، سخت تر شده و به جرم دندان تبدیل می شود. در واقع ساده ترین کاری که می تواند روند تشکیل جرم را کند سازد، مسواک زدن و کشیدن نخ دندان روزانه است.

مزایای جرم گیری دندان کودکان

جرم گیری منظم دندان های کودکان در موارد زیر مؤثر است:

• جلوگیری از پوسیدگی
• پیشگیری از از دست دادن دندان
• رفع لکه ها و زردی دندان
• خوشبو شدن نفس
• بهبود سلامت دهان
• صرفه جویی در هزینه های درمانی دندان در آینده

روشهای جرم گیری دندان کودکان

نحوه انجام جرم‌گیری دندان خردسالان به وضعیت آنها بستگی دارد و پزشک روش مناسب را با توجه به شرایط دندان‌های کودک برای جرم‌زدایی انتخاب می‌کند. به‌طورکلی، شیوه‌های جرم‌گیری دندان به شرح زیر است:

• جرم‌گیری دندان کودک به شکل دستی

در این مدل جرم‌گیری همان‌طور که از نامش مشخص است، پزشک بدون دستگاه خاص و فقط با ابزارهای خود، شروع به برطرف کردن جرم‌های دندان می‌کند.

• جرم‌گیری با دستگاه اولتراسوند

این مدل جرم‌گیری علاوه بر سطح دندان، شامل پاکسازی زیر و بالای لثه هم می‌شود. در این روش، تمام جرم‌های دندان و لثه را می‌توان از بین برد و یک پاکسازی کامل انجام داد.

• جرم‌گیری با دستگاه ایرفلو

جرم‌گیری دندان با استفاده از دستگاه ایرفلو با مزایای زیادی همراه است. برای مثال، می‌توان علاوه بر جرم‌زدایی، رنگ دندان را به حالت قبل بازگرداند و باعث زیبایی آن‌ شد. در واقع گاهی حجم جرم به‌اندازه‌ای است که باعث تغییر رنگ دندان می‌شود که در این شرایط بهتر است از روش‌های کارآمدتر مانند همین روش استفاده کرد.

آیا جرم گیری دندان کودک در خانه امکانپذیر است؟

امروزه روش‌ها و دستگاه‌های جدیدی برای از بین بردن جرم دندان در خانه دسترس هستند. حقیقت این است که بهترین روش جرمگیری دندان روشی است که به دست یک دندانپزشک باتجربه و با تجهیزاتی خاص انجام شود. سطح دندان بعد از جرم گیری کاملاً تمیز می‌شود و دندان‌ها درخشندگی و سفیدی خاصی پیدا می‌کنند که این نتایج معمولاً با روش‌های خانگی ایجاد نمی‌شود، بنابراین پیشنهاد می‌شود جرمگیری را در مطب دندانپزشکی و زیر نظر پزشک انجام دهید تا هم سطح دندان‌ها به صورت عمیق تمیز شوند و هم مشکلی برای سلامت لثه‌های شما ایجاد نشود.

اقدامات لازم قبل از جرم گیری دندان کودک

شما باید با مراجعه به یک پزشک متخصص دندان، وضعیت دندان کودک خود را بررسی کنید تا اگر نیاز شد، دندان او را جرم گیری نمایید.

مراقبتهای بعد از جرم گیری دندان کودک

1. رعایت بهداشت دهان و دندان برای جلوگیری از ابتلا به بیماری های لثه
2. مسواک زدن به طور مرتب
3. استفاده از نخ دندان
4. مراجعه به دندانپزشکی اطفال به طور مرتب برای چکاپ دندان ها
5. مصرف سبزیجات بیشتر
6. استفاده از دهانشویه در طول روز
7. استفاده از محلول آب نمک و یا سرم فیزیولوژی برای تقویت لثه ها و جلوگیری از خونریزی و آسیب به لثه ها
8. به حداقل رساندن مصرف مواد غذایی نظیر نوشابه، قهوه، چای و لواشک پس از جرم گیری
9. مصرف داروهای تجویز شده توسط دندانپزشک اطفال در صورت احساس درد و پیشگیری از بروز عفونت

مدت زمان جرم گیری دندان کودکان

جرم گیری کمتر از 45 دقیقه زمان می‌برد. البته مدت زمان جرم‌گیری به میزان پلاک بستگی دارد و زمان عمل گاهی بیش از یک ساعت می‌شود.

پیشگیری از ایجاد جرم و پلاک دندانی کودکان

• رعایت بهداشت دهان کودک بهترین راه برای پیشگیری از تشکیل جرم و ایجاد بیماری لثه و پوسیدگی دندان‌ها است. استفاده از نخ دندان، مسواک زدن و شستشوی دهان با استفاده از دهانشویه حاوی فلوراید است.
• بسیار مهم است که استفاده صحیح از موارد ذکر شده را به کودک خود آموزش دهید و تا زمانی که قادر به استفاده صحیح از آنها نیست به او در تمیز کردن دندان‌هایش کمک کنید و بر سلامت او نظارت داشته باشید.
• با مراقبت از سلامت دهان کودک با انجام مراقبت‌های خانگی و بردن کودک خود نزد دندانپزشک برای انجام چکاپ‌های منظم دندانپزشکی، می‌توانید از تجمع پلاک و جرم بر روی دندان‌های فرزند خود و ابتلای او به بیماری‌ها و مشکلات دهان و دندان پیشگیری کنید.
• معاینات مکرر دندانپزشکی امکان تشخیص زود هنگام این مشکلات را فراهم کرده و راحت‌تر می‌توان به آنها رسیدگی کنید.

عوارض جرم گیری دندان کودکان

• ایجاد درد و حساسیت خفیف
• التهاب لثه
• بالا رفتن افزایش خطر عفونت بعد از جراحی لثه
• خطر آسیب عصبی در موارد بسیار نادر
• هزینه جرم گیری دندان کودکان
• هزینه نهایی جرمگیری دندان به عواملی بستگی دارد که در زیر به آن اشاره شده است:
• مهارت و تخصص دندانپزشک
• نوع جرمگیری
• مقدار جرم