پالپوتومی دندان کودکان چگونه انجام می شود؟

در زیرلایه‌های سخت مینا و عاج دندان، یک بافت نرم‌تر به نام پالپ وجود دارد. این بافت حساس شامل سلول‌های تولیدکننده بافت همبند و عاج، رگ‌های خونی و شبکه‌ای از اعصاب است. وجود این رگ‌های خونی کمک زیادی به تغذیه عاج و بافت‌های اطراف آن می‌کند. در صورت بروز آسیب یا عفونت در پالپ دندان، این بافت ملتهب شده و با اعمال فشار روی شبکه اعصاب باعث احساس درد می‌شود. در برخی موارد، بهترین گزینه برای حفظ دندان کودک پالپوتومی دندان شیری و ترمیم آن است. پالپوتومی دندان شیری، یکی از روش‌های توصیه‌شده در دندانپزشکی کودکان برای مقابله با عفونت و پوسیدگی دندان و جلوگیری از افتادن زودهنگام دندان شیری پوسیده است. دندانپزشک کودکان با انجام پالپوتومی، تنها بخش پوسیده یا آسیب‌دیده پالپ دندان شیری را بدون دست زدن به ریشه‌ها خارج و فضای خالی را با مواد پرکننده جایگزین می‌کند. این کار باعث می‌شود که از گسترش عفونت و پوسیدگی جلوگیری شده و التهاب پالپ نیز از بین برود. در نتیجه درد دندان کودک تسکین پیدا می‌کند.

عفونت پالپ دندان ناشی از چیست؟

مینای سخت از پالپ دندان محافظت می‌کند. اگر مینای دندان آسیب ببیند، می‌تواند منجر به پالپیت یا عفونت پالپ شود. آسیب دندان در موارد زیر رخ می‌دهد:

• حفره‌ها: باکتری‌ها در دهان شما اسید تولید می‌کنند که می‌تواند مینای دندان را بخورد و سوراخ‌هایی ایجاد کند.
• ترک‌ها: اگر غذاهای سفت بجوید یا به دندان آسیب وارد کنید، ممکن است ترک‌های کوچک ایجاد شوند.
• روش‌های نادرست دندانپزشکی و اقدامات مکرر دندانپزشکی: درمان دندان به تنهایی می‌تواند باعث ایجاد عفونت پالپ شود. اگر دندان در طول یک عمل دندانپزشکی به درستی مهر و موم نشده باشد، می‌تواند قسمت پر شده دچار نشتی شود و ایجاد عفونت داخل کانال دندان کند.
• مینای دندان فرسوده یا پوسیدگی دندان: دندان قروچه یا مسواک زدن شدید می‌تواند مینای دندان را فرسوده کند و عصب را مستعد التهاب کند.
• شکستگی ریشه دندان
• آسیب به پالپ دندان بدون آسیب به قسمت خارجی دندان

علائم عفونت دندان

علائم و نشانه‌های آبسه دندان عبارتند از:

• احساس درد در ناحیه آسیب دیده
• حساسیت به غذا و مایعات سرد یا گرم
• احساس طعم ناخوشایند در دهان
• تب
• مشکلات بلع
• غدد لنفاوی حساس و متورم در زیر فک یا در گردن
• تورم در صورت، گونه یا گردن
• بی‌خوابی

پالپوتومی دندان شیری چیست؟

پالپوتومی (Pulpotomy) یک روش دندانپزشکی است که برای درمان دندان‌های شیری پوسیده و عفونی استفاده می‌شود. ممکن است کودک به‌ دلیل عفونت باکتریایی ثانویه یا ضربه، دچار التهاب در بخشی از پالپ دندان (پالپیت) شده باشد. در این شرایط دندانپزشک معمولاً انجام پالپوتومی دندان شیری را توصیه می‌کند. پالپوتومی به معنی برداشتن پوسیدگی دندان و خارج کردن بافت عصبی آلوده یا مرده ی داخل تاج دندان است. این کار همراه با بی حسی کامل دندان انجام می شود و هیچگونه دردی را کودک احساس نمی کند. تجربه نشان داده است، زمانی پالپوتومی دندان شیری مؤثر واقع می‌شود که آسیب پالپ جزئی و قابل بازگشت باشد و تمام قسمت‌های پالپ در اثر پوسیدگی دچار نکروز (مرگ بافتی) نشده باشند.

هدف از انجام پالپوتومی دندان کودک

پالپوتومی دندان شیری برای حل مشکلات زیر انجام می‌شود:

• جلوگیری از گسترش عفونت و پوسیدگی به ریشه دندان و بافت‌های اطراف آن
• کاهش درد و التهاب ناشی از آسیب به پالپ دندان
• حفظ سلامت و عملکرد دندان شیری تا زمان جایگزین شدن با دندان دائمی
• افزایش اعتماد به نفس کودک با بهبود ظاهر دندان

مزایای پالپوتومی دندان کودک

پالپوتومی، دندان را از کشیده شدن نجات می‌دهد. این موضوع، برای کودکان حائز اهمیت زیادی است؛ زیرا کشیدن دندان شیری کودکان مشکلات زیادی را در پی خواهد داشت. نمونه‌هایی از این مشکلات شامل درد زیاد، آسیب رسیدن به بافت ها، خونریزی لثه و حتی جابجایی فک است. به همین دلیل دندانپزشک متخصص باید تا جایی که می‌تواند، دندان را حفظ کند. نمونه‌های دیگری از مزایای پالپوتومی دندان شامل موارد زیر است:

• کاهش عفونت و التهاب: با برداشتن بخشی از پالپ دندان که تحت تاثیر عفونت قرار گرفته است، التهاب دندان درمان می‌شود.
• بهبودی سریع تر: کاهش عفونت بهبود سریع‌تر و راحت‌تر درد و علائم مربوط به عفونت دندان را در پی خواهد داشت.
• حفظ ریشه دندان: با انجام پالپوتومی، پالپ آسیب دیده برداشته می‌شود. این اقدام به حفظ ریشه دندان کمک می‌کند و احتمال نیاز به خارج کردن دندان را در آینده کاهش می‌دهد.
• احتمال ترمیم کامل: در برخی موارد، پس از پالپوتومی، دندان شیری کودک خود را ترمیم کرده و به یک دندان طبیعی نزدیک تر می‌شود.

مراحل انجام پالپوتومی دندان کودک

ابتدا دندانپزشک، از دندان‌ها یک رادیوگرافی می‌گیرد تا عفونت در نواحی اطراف دندان و شکل کانال‌های ریشه را بررسی کند. ممکن است برای کودک آنتی بیوتیک تجویز شود؛ چراکه نیاز است 3 یا 4 روز قبل از درمان و تا چند روز بعد از آن استفاده شود. اصولاً پالپوتومی دندان شیری برای کودکان کوچکتر همراه با بیهوشی عمومی انجام می‌شود. در مورد کودکان بزرگتر بی‌حسی موضعی کافی است. در ادامه به دیگر مراحل پالپوتومی اطفال اشاره خواهیم کرد:

• پس از تأثیر بی‌حسی، ناحیه پوسیده شده دندان با مته برداشته می‌شود.
• دندانپزشک، آنقدر مینا و لایه‌های عاج دندان را سوراخ می‌کند تا زمانی‌که پالپ در معرض دید قرار گیرد.
• مواد عفونی داخل تاج دندان برداشته و خارج می‌شوند.
• حال فضای خالی پالپ با سیمان دندانی پر می‌شود تا بسته شود.
• در نهایت، یک روکش فولادی ضد زنگ با استفاده از سیمان دندانی به ساختار زیرین چسبیده می‌شود.

مراقبت های پس از انجام پالپوتومی دندان کودک

پس از پالپوتومی باید به مراقبت از دهان و دندان کودک توجه کافی شود. برخی از نکات مهم در این زمینه عبارتند از:

1. حتماً به کودک آموزش دهید که حداقل دو بار در روز، صبح و شب، دندان‌های خود را با مسواک و خمیر دندان مناسب برساند.
2. به کودک توصیه کنید که پس از هر وعده غذا، با آب چند قطره لیمو یا سرکه، دهان خود را بشورد تا از تجمع باکتری‌ها و اسید‌ها جلوگیری کند.
3. از خوردن غذاهای چسبنده، شیرین و نشاسته‌ای خودداری کند یا حداقل پس از خوردن آنها دندان‌های خود را برساند.
4. کودک را تشویق کنید که مقادیر مناسب از غذاهای سالم و مغذی مثل میوه‌ها، سبزیجات، لبنیات، گوشت و ماهی را در رژیم غذایی خود داشته باشد تا از رشد و تقویت دندان‌های خود اطمینان حاصل کند.
5. کودک هر شش ماه یک بار به دندانپزشک مراجعه کند تا وضعیت دندان‌های خود را بررسی و در صورت نیاز، درمان یا پولیش دندان را انجام دهد.

هزینه پالپوتومی دندان کودک

• نوع و تعداد دندان‌های شیری که باید تحت درمان قرار بگیرند.
• نوع ماده مورد استفاده برای پرکردن فضای خالی پالپ پس از پالپوتومی
• پالپوتومی دندان شیری توسط دندانپزشک عمومی انجام می‌شود یا دندانپزشک متخصص اطفال

معایب پالپوتومی دندان کودک

پالپوتومی دندان شیری علی‌رغم مزایایی که دارد، معایبی نیز به شرح زیر دارد:

• از بین رفتن احساس در دندان شیری: پس از پالپوتومی، دندان فاقد عصب شده و احساسی نخواهد داشت.
• احتمال آسیب به دندان دائمی زیرین: در صورت عدم دقت کافی ممکن است به جوانه دندان دائمی زیرین آسیب وارد شود.
• عفونت پس از عمل: رعایت نکات بهداشت دهان و دندان ضروری است تا عفونت پیش نیاید.
• درد و ناراحتی پس از عمل: ممکن است کودک بعد از عمل درد و ناراحتی موقتی داشته باشد.
• نیاز به ترمیم مجدد دندان: احتمال ترمیم مجدد دندان پس از ریزش آن وجود دارد.
• عود عفونت در صورت عدم درمان کامل: در صورت درمان ناقص التهاب، احتمال عود آن وجود دارد.

• علت و عوارض کج شدن دندانهای کودکان و روشهای پیشگیری
  تاریخ انتشار : 1402-07-27تاریخ بروز رسانی : 1403-08-20