علائم، خطرات و عوارض آفت دهان کودکان

آفت یکی از شایع ترین بیماری های دهانی می باشد که معمولاً به صورت زخم خوش خیمی که در قسمت بافت های نرم زبان، لب و لثه ایجاد می شود ممکن است برای هر فردی در هر سنی پیش بیاید. این زخم به رنگ های سفید یا زرد بوده و اغلب به شکل بیضی و دایره ای نمایان می شود. نکته ی مثبتی که این زخم سطحی دارد این است که به هیچ عنوان مسری وقابل سرایت نیست. آفت در دهان کودکان بیماری جدی نیست؛ اما به علت اینکه دردناک بوده و در خوردن و نوشیدن اختلال ایجاد می‌کند شرایط را غیر قابل تحمل می‌سازد. آفت دهان خود به خود خوب می شود و نیاز به درمان ندارد و اگر درمانی صورت می گیرد جهت کاهش درد، سوزش و التهاب است. باتوجه به اینکه آفت دهان درمان قطعی ندارد توصیه می شود در صورت ابتلا به این عارضه سعی شود ابتدا علل محیطی را برطرف کرد. برای درمان آفت دهان کودک یک‌سری عواملی وجود دارد که باید توسط پزشک سنجیده شوند و بر اساس آن عوامل بهترین درمان برای آفت دهان کودک شما مورد استفاده قرار بگیرد.

علت ایجاد آفت در دهان کودکان

علت دقیق آفت دهان کودک هنوز کاملاً مشخص نیست؛ اما عواملی که در زیر گفته می‌شود در بروز آفت دهان در کودکان تأثیرگذار هستند:

• عوامل وراثتی و ارثی
• استرس و نگرانی
• ضعف سیستم ایمنی بدن
• تغذیه و رژیم نادرست غذایی
• مصرف داروهای خاص
• آلرژی به مواد خوراکی

علائم آفت دهان در کودکان

• ایجاد زخم‌هایی مانند جوش‌های سر سفید که مرکز سفید داشته و اطرافشان قرمز و ملتهب است.
• آفت دهان کودک معمولاً با زخم‌های نهایتاً 6 میلیمتری همراه است.
• از بارزترین نشانه‌های آفت در کودکان، دردناک بودن زخم آنها حتی در صورت عدم مصرف غذا است.
• به طور کلی این بیماری با تب لرز و نشانه‌های به این شکل همراه نیست. تکرار مداوم و مکرر این زخم ها نیز از نشانه‌ها و عوامل بارز آفت دهان در کودکان می‌باشد.

انواع آفت دهان کودکان

سه نوع آفت اصلی مخصوص دهان کودکان وجود دارد :

1- آفت‌های کوچک تکرار شونده : این نوع 80% آفت‌های دهانی را تشکیل می‌دهند . قطر آنها کمتر از 5 میلی‌متر بوده و طی 1-2 هفته برطرف می‌شوند .

2- آفت‌های بزرگ : که قطر بیش از 10 میلی‌متر داشته و درمان آن هفته‌ها تا ماه‌ها زمان می‌برد و اغلب از خود جای زخم باقی می‌گذارند .

3- آفت‌های تبخالی شکل : که شامل زخم‌های ریز متعددی هستند که طی یک ماه بر طرف می‌شوند و اغلب روی زبان کودک ظاهر می‌شوند .

خطرات و عوارض آفت دهان کودکان

اکثر آفت‌های زبان و دهان به خودی خود از بین می‌روند و خطری ندارند؛ اما اگر آفت پس از سه هفته بهبود نیافت باید به دندانپزشک مراجعه نمود. دندانپزشک، دهان را معاینه می‌کند تا مطمئن شود که به جز وجود آفت مشکل جدی دیگری مانند سرطان دهان وجود ندارد. در صورت عودکننده بودن آفت نیز باید به متخصص مراجعه نمود تا دلیل اصلی بروز این ناراحتی مشخص شود.

روش های کنترل و درمان درد ناشی از آفت دهان در کودکان

درمان آفت دهان کودکان به علت اصلی ایجاد زخم بستگی دارد. در اینجا چند درمان کلی وجود دارد:

1. عفونت‌های ویروسی که باعث ایجاد زخم‌های دهان در کودکان می‌شوند، مانند تبخال معمولاً طی یک یا دو هفته خود به خود برطرف می‌شوند. درمان ممکن است شامل مدیریت علائمی مانند درد یا تب با داروهای بدون نسخه یا داروهای ضد ویروسی تجویزی در برخی موارد باشد. همچنین رعایت بهداشت مناسب برای جلوگیری از انتشار ویروس و درمان آفت دهان کودک مهم است.

2. عفونت های باکتریایی مانند گلودرد استرپتوکوکی را می توان با آنتی بیوتیک درمان کرد تا عفونت باکتریایی پاک و آفت دهان کودک درمان شود و علائمی مانند درد و تب مدیریت شود. در برخی موارد، مسکن ها یا داروهای ضد التهابی نیز ممکن است توصیه شوند.

3. عفونت های قارچی مانند برفک دهان را می توان با داروهای ضد قارچی مانند ژل یا قطره خوراکی درمان کرد. در برخی موارد، شرایط زمینه ای مانند دیابت کنترل نشده نیز ممکن است نیاز به رسیدگی داشته باشد.

4. زخم های دهان ناشی از ضربه معمولاً در عرض چند روز تا یک هفته بهبود می یابند. درمان ممکن است شامل مدیریت درد یا التهاب با داروهای بدون نسخه باشد یا در برخی موارد، داروهای تجویزی یا درمان‌های موضعی نیز ممکن است برای درمان آفت دهان کودکان توصیه شود.

5. درمان زخم های دهان ناشی از یک واکنش آلرژیک شامل اجتناب از آلرژن و استفاده از داروها برای مدیریت علائمی مانند درد یا التهاب است. در موارد شدید، درمان فوری پزشکی ممکن است برای درمان آفت دهان کودک ضروری باشد.

سایر مراقبت های آفت دهان کودکان

1. استفاده از کمپرس یخ برای بی حس کردن ناحیه دچار آفت دهان در کودک

2. تهیه غذاهای سرد و جلوگیری از مصرف غذاهای داغ، تند و یا مرکبات در کودک برای جلوگیری از آفت دهان در کودک

3. اجازه ندادن به کودک جهت مصرف غذا های شور مانند چیپس و آجیل

4. عدم استفاده از خمیر دندان ها و دهانشویه های حاوی لوریل سولفات توسط کودک

5. انتخاب مسواک های نرم و مخصوص کودک

6. تهیه لیستی از غذاهایی که کودک به آنها حساسیت دارد و تنظیم رژیم غذایی مناسب کودک

7. پرهیز از مصرف مواد غذایی تند، شور واسیدی مانند لیمو وگوجه فرنگی

8. آموزش بهداشت دهان و دندان به کودک

9. آموزش استفاده از شستشوی مرتب و مداوم دهان و دندان ها با آب نمک و دهانشویه های معمولی

10. استفاده از محلول شیر منیزیوم به عنوان داروهای ضد اسید برای کودک

11. کمک به کودک جهت نوشیدن مایعات، مصرف مایعات با استفاده از نی تا حد زیادی به تخفیف درد کمک خواهد کرد.

زمان بهبودی و درمان آفت دهان در کودکان

آفت دهان کودکان معمولاً پس از یک تا دو هفته بهبود می یابد. فقط در صورتی که آفت دهان پس از 2 هفته بهبود نیافت با پزشک خود تماس بگیرید.

• بیماریهای دهان و دندان در کودکان و راهکارهای پیشگیری از آن
  تاریخ انتشار : 1403-03-08تاریخ بروز رسانی : 1403-03-24