دندان قروچه (براکسیسم) در کودکان

در اصطلاح پزشکی به ساییدن دندان‌ها یا فشار دادن فک‌ها و دندان‌ها روی هم، دندان قروچه (براکسیسم) گفته می‌شود. در کودکان دندان قروچه معمولاً زمانی که کودک به خواب عمیق فرو رفته یا زمانی که دارای استرس و فشار است، اتفاق می‌افتد. دندان قروچه در کودکان نسبتاً رایج است، اگرچه بسیاری از والدین از این واقعیت آگاه نیستند؛ اما کارشناسان پزشکی آن را جزء مسائل مهم دندان پزشکی قرار می‌دهند. طبق تحقیقات انجام شده در بیشتر کودکان این پدیده تقریباً از سن سه و نیم سالگی شروع می‌شود و هنگامی که کودک به سن شش سالگی می‌رسد، به طور طبیعی برطرف می‌شود. اگر از عوارض شدیدی که این عارضه به دندان‌های شیری می‌زند هم عبور کنیم نمی‌توانیم آسیب بسیاری جدی و خطرناکی که دندان قروچه به مفصل گیجگاهی فکی وارد می‌کند غافل باشیم. این مفصل قابل جایگزین شدن نیست و آسیب‌های وارد شده به آن می‌تواند کودک را متحمل عوارض نامطلوبی سازد. همچنین اگر عادت دندان قروچه در سنین پایین درمان و برطرف نشود، می‌تواند منجر به سائیدگی و تخریب دندان‌های دائمی کودک در سنین بالاتر شود.

علت دندان قروچه کودکان در خواب

1. عوامل موضعی: تداخلات اکلوژنی (تماس نامناسب بین دندان‌های فک بالا و پایین)، ترمیم های دندانی بلند.
2. عوامل سیستمیک: بیماری های انگلی و گوارشی، سوء تغذیه و کمبودهای تغذیه ای، آلرژی، اختلالات غدد درون ریز.
3. عوامل روانشناختی: اختلالات شخصیتی و استرس و اضطراب عادت های ناخودآگاه مانند جویدن ناخن، جویدن مداد و خودکار میتواند در فشار دادن فکین مؤثر باشد. در برخی موارد، داشتن لوزه های بزرگ که باعث انسداد مجاری تنفسی فوقانی و تنفس دهانی میشوند، به عنوان عامل دخیل در نظر گرفته شده است.

علائم دندان قروچه

• سردرد
• درد صورت
• گوش درد
• اختلال خواب
• درد عضلات فک
• قفل کردن عضلات فک
• دندان‌های لق و دردناک
• احساس درد هنگام غذا خوردن
• سروصدای ناشی از برخورد دندان‌ها
• شکستگی یا لب پر شدن دندان‌ها

عوارض دندان قروچه کودکان

1-درد و صدا در ناحیه مفصلی

2- احساس درد و خشکی در ناحیه صورت

3- سردرد

4- آسیب دندان مانند سایش دندان یا ترک مینایی

تشخیص دندان قورچه کودکان

برای تشخیص دندان قروچه، کافی است هنگامی که کودک شما به خواب رفته است، به حرکات دهان و صدای آن دقت کنید. صدای خاص دندان قروچه با سایر صداهای معمول خواب (مانند خرخر کردن) متفاوت است. اگر متوجه شدید که کودک شما مبتلا به عادت دندان قروچه است، در اسرع وقت به دندانپزشک مراجعه کنید. دندانپزشک به منظور تأیید یا رد وجود بروکسیسم، ابتدا وضعیت ماهیچه‌ های فک (TMJ)، دندان ‌ها (سفتی عضلات فک، شکستگی یا لب پر شدن، نحوه روی هم قرار گرفتن آنها) و میزان آسیب لثه را از طریق معاینه فیزیکی بررسی می‌ کند. سپس با پرسش سؤالات در خصوص سلامت دندان‌ ها، وضعیت خواب، میزان استرس روزانه، داروهای مصرفی و علائم بروکسیسم، تشخیص نهایی خود را اعلام خواهد کرد. در برخی موارد برای تشخیص دقیق‌ تر به تصویربرداری رادیولوژی از فک و دندان یا پلی‌سومنوگرافی (تست خواب) نیاز است.

روشهای درمان دندان قورچه

اولین مرحله درمان دندان قروچه کودکان، شناخت علت اصلی آن است. برای ریشه یابی علت دندان قروچه کودک خود، بهتر است از مشاور کمک بگیرید. در مرحله بعد برای درمان دندان قروچه و درد و پوسیدگی ناشی از آن باید به دندانپزشک متخصص مراجعه کنید. ممکن است دندانپزشک برای رفع دندان قروچه کودکان، درمانهای متفاوتی را پیشنهاد کند:

• استفاده از گارد محافظ دندان برای جلوگیری از ساییدگی و خوردگی دندان ها
• کمک به کودک برای کاهش فشار عصبی
• درمان مشکلات زمینه ای مانند انگل های گوارشی یا کمبود ویتامین
• نرمش های کششی و آرامش بخش قبل از خواب
• نوشیدن آب کافی قبل از خواب
• تقویت عمومی بدن با ویتامین ها و مواد معدنی، خصوصا ویتامین B5، کلسیم و منیزیوم.