تاثیر رفتار و عادات مضر دهان و دندان در کودکان

یکی از مشکلات کودکان در حفظ سلامت دهان و دندان، عادات بد دهانی است که گاهی خانواده ها را نگران می کند. از جمله شایع ترین عادات دهانی کودکان می توان به فشاردادن دندان‌ها روی هم (دندان قروچه)، جویدن ناخن، مکیدن انگشت و استفاده از شیشه شیر و پستانک اشاره کرد که موجب کج شدن دندانها و حتی فک کودک در بزرگسالی می شود. اگر کودک در طی یک روز تنها 4 ساعت عادات دهانی خود را تکرار کند، بی شک در بزرگسالی به ترمیم های اساسی دندان و فک نیاز پیدا می کند. تداوم عادت از میزان شدت آن، نقش بیشتری در ایجاد ناهنجاری های دهان و دندان دارد. اگر فرزند شما عادت های دهانی خود را تا 4 سالگی حفظ کند، نیاز است که حتماً به دندانپزشک مراجعه کنید؛ چرا که هر چه زودتر کودک بتواند عادت های بد دهانی را ترک کند احتمال آسیب و ایجاد ناهنجاری ها در آینده کمتر می شود. در صورت تأخیر در ترک عادت های نامطلوب فوق الذکر و نیز تعلل در درمان ناهنجاری های ناشی از این عادت ها، می تواند درمان های پیچیده ی ارتودنسی و طولانی مدت و حتی جراحی فک را برای کودک به دنبال داشته باشد تا جایی که گاهی مشاهده می شود، درمان مشکلات فکی مذکور به خوبی انجام شده است؛ ولی عوارض ناشی از مشکلات فکی مانند تنفس دهانی همچنان باقی مانده و در برخی موارد غیرقابل درمان می باشد.

عادات مضر دهان و دندان در کودکان

• استفاده از شیشه شیر و پستانک

استفاده طولانی مدت از پستانک و شیشه شیر می‌تواند باعث تغییرات در ساختار و پوزیشن دندان‌ها و فک‌ها شود. درمان ارتودنسی ممکن است نیازمند استفاده از دستگاه‌های خاصی باشد تا این تغییرات را اصلاح کند و دندان‌ها را به جایگاه صحیح برگرداند.

• مکیدن انگشت

اگر مشاهده می کنید فرزندانتان انگشت یا شی مورد علاقه خود را می مکد ممکن است دچار عادات بد دهانی شده باشد. بسیاری از این عادات در کودکان زیر 4 سال معمولاً برای خود آرام سازی و یا کاوش در محیط صورت می گیرد. با این حال این عادات دهانی می تواند موجب ناهمترازی دندان ها گردد.

• دندان قروچه

عادت دهانی قروچه کردن دندان‌ها (Bruxism) یا همان خرد کردن دندان‌ها در اوقاتی که فرد به طور ناخودآگاه باز است، می‌تواند مشکلی جدی برای سلامت دندان‌ها و فک‌ها به وجود آورد. این عادت معمولاً در طول شب و در حالت خواب رخ می‌دهد و اغلب به صورت ناخودآگاه است.

• جویدن ناخن

جویدن ناخن به عنوان یک عادت ناخودآگاه در کودکان شایع است. این عادت میتواند منجر به بروز آسیب به دندان ها و لثه شود.

معایب و مضرات عادتهای نامطلوب دهان و دندان در کودکان

• پوسیدگی دندان
• مشکلات گفتاری
• الگو‌های خواب قطع شده
• مشکل در خوردن یا جویدن
• ناهماهنگی دندان‌ و فک‌

نحوه ترک این عادت ها

مداخله زودهنگام در پیشگیری از عوارض طولانی مدت در تمامی زمینه های سلامت دهان و دندان بسیار ضروری است. تشخیص و رسیدگی به عادات بدی مانند مکیدن شست، استفاده از پستانک یا تنفس دهانی در مراحل اولیه می تواند تأثیر این عادات بر روی رشد دندان کودکان را به میزان قابل توجهی به حداقل برساند. معاینات منظم دندانپزشکی متخصصان را قادر می سازد تا سلامت دهان و دندان کودک شما را کنترل کرده و راهنمایی های مناسب را به شما ارائه دهند. ترک عادت مکیدن شست، استفاده از پستانک و تنفس دهانی نیاز به صبر و ثبات دارد. در اینجا چند نکته برای کمک به والدین برای ترک این عادات بررسی شده است:

1. تشویق در صورت انجام یک حرکت مثبت: وقتی کودک از مکیدن انگشت یا استفاده از پستانک خودداری می کند، او را تشویق و تحسین کنید.
2. تکنیک‌های حواس‌پرتی: کودک خود را با فعالیت‌هایی درگیر کنید که دست‌های کودک درگیر این فعالیت شود و توجه او را از مکیدن انگشت منحرف کند.
3. استفاده از محلول های تلخ مزه: مواد غیر سمی و تلخ مزه را روی انگشت شست یا پستانک بمالید تا این عادت را از بین ببرید. انجام این کار بدون توصیه پزشک انجام ندهید؛ زیرا امکان ایجاد تروما در کودکان وجود دارد.
4. به شکل تدیجی کودک خود را از این عادات جدا کنید: کاهش تدریجی این عادات به موفیقت شما کمک بسیار زیادی می کند، به کودک اجازه دهید با سرعت خود سازگار شود.
5. علل زمینه ای را برطرف کنید: اگر تنفس دهانی نگرانی اصلی شما است، برای شناسایی و درمان هر گونه مشکل زمینه ای با یک متخصص اطفال مشورت کنید.

در بسیاری از موارد کودکان به طور خود به خودی عادت دهانی را ترک می کنند؛ اما مواردی نیز وجود دارد که با گذشت زمان و رشد کودک نیز عادت های دهانی ترک نمی شوند و برای درمان استفاده از روش های ارتودنسی نیاز است. در ادامه به راهکارهایی که موجب ترک عادت های دهانی در کودکان می شود اشاره شده است :

ابزارهای ترک عادت دهانی

گاهی برای متوقف کردن عادت های دهانی در کودکان نیاز به استفاده از وسیله ای خاص می باشد که توسط ارتودنتیست ها تجویز می شود. این وسیله ثابت که به عنوان تخت کام نیز شناخته میشود، توسط متخصص ارتودنسی بر روی کام بالایی کودک (سقف دهان او) چسبانده می شود. گهواره کامی شامل سیم های فولادی ضد زنگ نیم دایره ای است که با استفاده از نوارهای فولادی به دندان های آسیاب کودک بسته می شود. این دستگاه موجب می شوند کودک از مکیدن انگشت یا شیء جلوگیری کند. در واقع این ابزارها مانع از مکیدن غیر ارادی انگشت توسط کودک می شوند.

استفاده از بریس ها برای زمانی است که عادت دهانی موجب جلو آمدن دندان ها و ایجاد اپن بایت شده است. در این حالت استفاده از بریس های الاستیک، دندان ها را کنار هم قرار می دهد و موجب برطرف شدن ناهنجاری ایجاد شده می گردد. این روش یک تکنیک رایج و موفق در ارتودنسی کودکان است. برخی از متخصصان ارتودنسی معتقدند برای درمان اپن بایت بهتر است صبر کنید تا تمام دندان های شیری کودک از بین برود؛ زیرا با بالا رفتن سن کودکان، ردیف های بالا و پایین دندان های جلویی به تدریج به یکدیگر نزدیک تر میشوند. انواع مختلف براکت ها و کش ها برای بستن تدریجی اپن بایت کودک مورد استفاده قرار می گیرند که با توجه به شرایط فک کودک تجویز می شوند.

• چرا دندانهای کودکان و نوزادان سیاه می شود و درمان آن
  تاریخ انتشار : 1402-07-25تاریخ بروز رسانی : 1403-08-20


• اهمیت و اثر تغذیه سالم در سلامت دهان و دندان کودکان
  تاریخ انتشار : 1402-12-29تاریخ بروز رسانی : 1403-08-20


• سن مناسب برای استفاده از نخ دندان در کودکان
  تاریخ انتشار : 1403-01-24تاریخ بروز رسانی : 1403-08-20