درمان پالپ برای پوسیدگی عمیق در دندانهای شیری

پالپ دندان مهم‌ترین بخش دندان است و عملکردهایی مانند حس، تغذیه مواد مغذی و تشکیل عاج را انجام می‌دهد که در وسط دندان قرار دارد و توسط لایه اول (مینای دندان) و لایه دوم (عاج) محافظت می‌شود. پالپ از اعصاب و رگ‌های خونی تشکیل شده است که مواد مغذی را به دندان‌ها می‌رسانند تا سالم بماند. بنابراین سالم ماندن آن ضروری است. اگر دندان ترک خورده باشد یا اگر حفره آنقدر شدید شود که بتواند به دو لایه اول دندان نفوذ کند، پالپ دندان ممکن است آسیب ببیند و در صورت عدم درمان این مشکلات، می‌توانند آسیب‌های زیادی به ساختار دندان وارد کنند. از طرفی عفونت دندان به راحتی در سراسر صورت و بدن پخش می‌شوند. پالپکتومی در مواردی انجام می‌شود که پالپ دندان آسیب دیده است؛ اما بخشی از آن هنوز سالم باقی مانده است. در این روش، پالپ آسیب دیده تا عمقی خاص بریده شده و با استفاده از یک دارو، بخش باقی‌مانده پالپ از تحریک‌ها و التهابات محافظت می‌شود. این روش برای حفظ دندان و جلوگیری از نیاز به استخراج دندان استفاده می‌شود.

علائم پالپ آسیب دیده

هنگامی که پالپ عفونی می‌شود، یک یا چند مورد از علائم زیر ظاهر می‌شود:

• دندان درد مداوم
• ناراحتی دهانی که در طول شب رخ می‌دهد.
• حساسیت به غذاها و نوشیدنی‌های سرد و گرم
• لق شدن غیر طبیعی دندان‌ها
• لثه‌های متورم و حساس در اطراف دندان

پالپکتومی چیست؟

پالپکتومی یک روش مؤثر دندانپزشکی است و به ‎صورت برداشتن کل بافت پالپ دندان از تاج تا ریشه دندان برای درمان عفونت و جلوگیری از نابودی دندان انجام می‌شود. این روش اغلب برای دندان‌های شیری اطفال به‌محض تشخیص التهاب پالپ (پالپیت) صورت می‌گیرد؛ زیرا عفونت باکتریایی ثانویه در اثر پوسیدگی شدید دندان رخ داده است. معمولاً پالپیت با بروز آبسه پری‌اپیکال خود را نشان می‌دهد. پالپکتومی برخلاف پالپوتومی، زمانی انجام می‌شود که بافت پالپ به طور غیرقابل برگشت آسیب دیده باشد یا به دلیل پوسیدگی یا ضربه شدید پالپ، دندان دچار نکروز (مرگ بافت) شده باشد. با انجام این روش درمانی موفق، از گسترش عفونت باکتریایی و نکروز به دندان‌های مجاور جلوگیری می‌شود. احتمال از دست دادن دندان آسیب‌دیده نیز خیلی کم می‌شود.

مواد پالپکتومی

پس از تخیله کامل پالپ دندان، باید از مواد ویژه‌ای به‌عنوان جایگزین استفاده شود. این کار راه نفوذ دوباره باکتری‌ها و آلودگی‌ها را مسدود می‌کند. در واقع، به‌نوعی آن فضای خالی مهر و موم می‌شود. تحقیقات ثابت کرده‌اند که ماده معدنی تری ‌اکسید آگریگیت (mineral trioxide aggregate; MTA) در مقایسه با مواد پرکننده هیدروکسید کلسیم یا فرموکروزول گزینه بهتری است؛ زیرا قدرت سازگاری با بدن و اثربخشی بیشتری دارد. البته در نهایت این دندانپزشک است که طبق تجربه خود بهترین مواد پالپکتومی را انتخاب می‌کند.

علت انجام پالپکتومی

پالپکتومی معمولاً در دندان‌های دائمی که پالپ آن‌ها آسیب دیده است انجام می‌شود. این روش برای دندان‌های شیری نیز کاربرد دارد. هرچند که دندان‌های شیری در نهایت با دندان‌های دائمی جایگزین می‌شوند؛ اما در برخی موارد خاص، انجام پالپکتومـی روشی مؤثر برای نجات دندان است.

1. آسیب شدید پالپ: در صورتی که پالپ دندان شیری به شدت آسیب دیده باشد و عفونت شدیدی ایجاد کرده باشد پالپکتومی در نظر گرفته می‌شود.
2. حفظ فضای دندان دائمی: در صورتی که دندان شیری فضایی برای رشد و جایگزینی دندان دائمی نگذاشته باشد، انجام پالپکتومی به حفظ فضا و جلوگیری از بسته شدن زود هنگام آن کمک می‌کند.

مراحل پالپکتومی دندان شیری

در طی روش پالپکتومی، دندانپزشک پالپ عفونی را از دندان خارج می کند و جای آن را با مواد قابل جذب پر می کند. با این روش دیگر نیازی به کشیدن دندان شیری نخواهد بود. برای این کار ابتدا دندانپزشک دندان کودک را بی حس کرده و روی آن یک منفذ ایجاد می کند. سپس با استفاده از ابزار مناسب، تمام پالپ از دندان خارج می شود. از آنجا که این روش در واقع اولین مرحله از عصب کشی بزرگسالان است، به آن عصب کشی دندان کودکان نیز گفته می شود.

این روش بسیار شبیه به عصب کشی است با این تفاوت که به جای درمان ریشه، پالپ بیمار است که از داخل دندان آسیب دیده برداشته می شود. سپس داخل دندان ضدعفونی می‌شود تا هر گونه اثر باقی‌مانده از باکتری‌ها پاک شود. ریشه دندان های شیری قابل جذب است و توسط بدن جذب می شود تا دندان بیوفتد و دندان های اصلی رشد کنند؛ بنابراین موادی که برای پر کردن پالپ استفاده می شود باید قابل جذب باشد.

توصیه‌های مراقبتی پس از انجام پالپکتومی

درصورتی‌که دندانپزشک تشخیص دهد، از شما می‌خواهد که برای معاینه طی یک جلسه آینده نیز مراجعه کنید. اگر پالپکتومی به‌خوبی و توسط یک متخصص حرفه‌ای انجام شود، می توانید همان روز به فعالیت‌های عادی خود بازگردید. فقط لازم است که تا زمان از بین رفتن اثرات بی‌حسی، از خوردن مواد غذایی خودداری کنید.

اگر پالپ دندان شما از قبل به‌شدت عفونی بوده است. ممکن است دندانپزشک طبق تشخیص خود دوباره آنتی‌بیوتیک تجویز کند. حتماً همه آنها را مصرف کنید، حتی اگر شرایط دندان شما بهتر به نظر می‌رسد. اطراف دندان ممکن است برای چند روز کمی متورم و حساس باشد. می‌توانید از مسکن‌های بدون نسخه استفاده کنید. بعد از گذشت یک روز از پالپکتومی، می‌توانید به مسواک زدن و نخ دندان کشیدن (البته به‌آرامی) ادامه دهید.

تفاوت پالپوتومی و پالپکتومی

پالپوتومی و پالپکتومی بسیار شبیه به هم هستند؛ اما یکسان نیستند. در پالپوتومی، دندانپزشک فقط پالپ تاج دندان را برمی دارد و پالپ را در ریشه‌ها باقی می‌گذارد. در پالپکتومی، دندانپزشک تمام پالپ را برمی دارد و پالپ موجود در ریشه را با سیمان جایگزین می‌کند. در مواردی که فقط بالای دندان تحت تأثیر عفونت قرار می‌گیرد، پالپوتومی کافی است. در بسیاری از موارد، بهتر است پالپکتومی کامل انجام شود تا اطمینان حاصل شود که هیچ پالپ عفونی باقی نمانده است تا بعداً دچار پوسیدگی شود.

تفاوت پالپکتومی و عصب کشی

تفاوت پالپکتومی دندان و عصب کشی در تعداد جلسات انجام کار و روال صورت گرفته توسط هر یک از آنها است. در پالپکتومی در یک جلسه محفظه پالپ و ریشه تخلیه و پاکسازی و تمیز می‌شوند؛ اما عصب کشی دندان یک مرحله اضافه‌تر برای پر کردن فضای خالی داخل دندان نیز دارد. به این صورت که دندان به دقت پر شده و سپس مهر و موم می‌شود.

موارد منع پالپکتومی

عمل پالپکتومی در موارد زیر توصیه نمی شود:

• آسیب دیدگی بیش از حد دندان ها
• بیش از 2/3 ریشه برداشته می شود.
• دندان به شدت متحرک است.
• پالپکتومی نیز برای موارد زیر منع مصرف دارد:
• غیرقابل کنترل بودن بیمار
• کودکان با سابقه مشکلات قلبی
• کودکان دارای نقص سیستم ایمنی بدن

عوارض پالپکتومی

پالپکتومی یک روش دندانپزشکی بسیار ساده و با ریسک پایین از نظر عوارض است؛ اما در هر صورت ممکن است برخی از موارد خاص در جریان این روش پیش بیاید که برای دندان پزشک و بیمار چالش‌برانگیز شود. از جمله این موارد می‌توان اشاره کرد:

• واکنش‌های ناخواسته به بیحسی اعمال شده: استفاده از بی‌حسی موضعی ممکن است لب‌ها، زبان و سایر بافت‌های اطراف را بی حس کند؛ اما این بی حسی به طور معمول چند ساعت بعد از عمل برطرف می‌شود. با این وجود، موارد نادری وجود دارد که بیمار عوارض جانبی بی حسی موضعی را از خود نشان دهد. به همین دلیل معمولاً متخصص دندانپزشکی اطفال و کودکان از قبل در مورد حساسیت کودک به این موارد از خانواده سؤال می‌پرسد.
• شکستگی دندان: دندان آسیب دیده ممکن است در طول عمل پالپکتومی دچار شکستگی شود و حتی آسیب بیشتر به آن منجر به از دست رفتن دندان شود.
• خونریزی بیش از حد: این موضوع خصوصاً برای کودکانی که شرایط پزشکی خاص دارند ممکن است اتفاق بیفتد.
• عفونت محل درمان: عفونت ممکن است منجر به التهاب و درد بیشتر در بیماران شود که در مورد همه عمل‌های جراحی امکان پذیر است.
• درد: اگر دندان پزشک یا متخصص نتواند تمامی بافتهای نکروز را از بین ببرد، احتمال عود درد و همچنین شیوع عفونت در قسمت‌های اطراف دندان وجود دارد.

هزینه پالپکتومی دندان شیری

معمولاً هزینه پالپکتومی متغیر است و به عواملی مانند اینکه کدام دندان به پالپکتومی نیاز دارد یا اینکه از چه ماده‌ای برای پرکردن فضای خالی پالپ دندان استفاده شده است بستگی دارد.

---

آدرس : کرج ، خیابان شهید بهشتی ، بین چهار راه طالقانی و میدان شهدا ، ساختمان پزشکان شاهکرم، طبقه 11
تلفن : 09022204086

درباره این موضوع مطالب بیشتری بخوانید

• آیا بلعیدن یا قورت دادن دندان شیری خطرناک است؟
  تاریخ انتشار : 1403-01-08تاریخ بروز رسانی : 1403-01-15


• همه چیز درباره روکش دندان شیری کودکان
  تاریخ انتشار : 1402-06-31تاریخ بروز رسانی : 1402-07-03


• علت و عوارض کج شدن دندانهای کودکان و روشهای پیشگیری
  تاریخ انتشار : 1402-07-27تاریخ بروز رسانی : 1402-08-02


• پالپوتومی دندان کودکان چگونه انجام می شود؟
  تاریخ انتشار : 1402-10-05تاریخ بروز رسانی : 1402-10-09


• علت های دیر افتادن یا نیفتادن دندان شیری کودکان
  تاریخ انتشار : 1402-12-22تاریخ بروز رسانی : 1402-12-27

نظرات کاربران درباره این مطلب :تابش [ 1402-07-04 ]
سلام وقت بخیر، دکتر خانم دکتر من یکماه ماه پیش درمان پالپ زنده انجام دادم و چون به عصب نرسیده بود دکتر این روش رو پیشنهاد دادند و لی هر چیزی میخورم مخصوصا نوشیدنی گرم خیلی درد میگیره و مثل نبض میزنه نمیدونم عادیه یا نه

نام و فامیل :
تلفن :
ایمیل :
متن پیـام :